In het kader van het maartse Feest der Letteren van de Bijenkorf – tot 2011 heette de maand maart bij De Bijenkorf nog De Literaire Boekenmaand® – bundelde Sylvia Witteman vijfentwintig columns onder de titel Inflatiekroketten: over geld en werk. Hartstikke actueel, zou je afgaand op de titel denken. Niet dus. Wie in tijden van crisis zo badinerend over geld en werk schrijft als Sylvia Witteman doet, is niet goed bij zijn tijd.
Als excuus kan worden aangevoerd dat veel van de columns dateren uit de periode dat Witteman met man en kinderen in de Verenigde Staten woonde en dat is alweer even geleden, maar dat doet weer afbreuk de exclusiviteit die De Bijenkorf met haar uitgave nastreeft.
Vermakelijk zijn ze wel, de inkijkjes in het leven van zzk’er – zelfstandige zonder kantoor – Sylvia Witteman. Nostalgische herinneringen aan de papieren agenda met wereldkaart, afstandentabel en de Nederlandse titulatuur. De frustrerende formaliteiten van het thuiswerken – facturen versturen, opdrachten bevestigen en het verklaren van het hebben van een arbeidsrelatie. Een niet-gevoelde noodzaak tot consuminderen en het ontbreken van het talent daartoe. Goedbedoelde maar onnutte liefdadigheid. Het genot van het struinen op Funda. Het inslaan van kantoorartikelen die uiteindelijk vooral in de knutselbehoefte van de kinderen voorzien. De discrepantie tussen overal je stukjes kunnen tikken maar ze niet vanaf elke plek te kunnen versturen.
Haar crisiskoketterie – zou een toepasselijke, de ironie beklemtonende alternatieve titel geweest zijn – gaat dan wel over geld en werk, maar niet over de ernst van de zaak. Het persoonlijke gaat voor het publieke en grotendeels voorbij aan het politieke. En dat is jammer, want Sylvia Witteman heeft een scherpe blik. Het had wel wat pretentieuzer gemogen, nu blijft ze steken in prettig leesbaar proza – met de nodige zelfspot, dat wel.
Juist als voormalig expat had Sylvia Witteman honkvaste Hollanders – blind voor ingesleten patronen – een spiegel voor kunnen houden. Was ze tussen het werken door maar iets vaker zonder (huishoudelijk) doel de deur uit gegaan in plaats van – gelijk een loonslaaf – onder werktijd en in de pauzes te surfen op internet.
Leave a Reply