In de bundel Een nieuw afscheid (1994) staan drie gedichten over zeevaarder James Cook. Elf jaar later wijdt Anna Enquist een hele roman – De thuiskomst – aan de ontdekkingsreiziger.
Ze kiest daarbij niet het perspectief van de held, maar laat zien wat het voor Elizabeth Batts, zijn wachtende vrouw, betekent om getrouwd te zijn met een man die plichtsgetrouw veel van huis was en wilde zijn.
In het derde gedicht
Cook op Hawaii
Aangekomen bij het strand van verlangen
ben je één en al zintuig; een zachte thuis-
komst. Je stapt uit de sloep in het warme
water en pijn scheert door je hals. Je wilt
hem opwachten aan een blanke tafel
maar je kop kletst neer tussen eierschalen
en briefkaarten. Deze drieslag: verbazing,
eeuwig moment van totaal verzet, verzinken.
ligt de hele roman besloten. De titel. De openingspassage
Hij verwacht een lege tafel als hij terugkomt, dacht ze. Hij zal koffers en tassen het huis in dragen vol journalen, schetsen en kaarten. Die moeten plat liggen op een schone tafel, geboend en gewreven zodat hij glimt als een waterplas. Een tafel die uitnodigt om er mappen op te leggen en stapels te maken van boeken en papieren in een volmaakte volgorde.
zijn einde en haar strijd.
Een onderwerp blijft in het gedicht onderbelicht: de dood. Alles in De thuiskomst is doortrokken van dood en wat daarbij hoort. Elizabeth Batts overleefde niet alleen haar man, maar ook hun zes kinderen. En de dierbaren met wie ze herinneringen aan hen had kunnen ophalen.
Jammer genoeg wist Anna Enquist waar ze het over had toen ze De thuiskomst schreef.
Op 18 maart verwelkomt de LAZ Anna Enquist.
Leave a Reply