In Australië is zaterdag de Nederlandse militair Gus Winckel op 100-jarige leeftijd overleden. Hij was in de Tweede Wereldoorlog luitenant-vlieger bij het KNIL.
Winckel schoot tijdens een luchtaanval bij Broome in 1942 een Japans vliegtuig neer.
Broome, dat volgens de verkeersleiding ter plaatse geen gevaar liep omdat de Japanners de afstand vanaf Koepang op Timor niet zouden kunnen overbruggen, werd op 3 maart 1942 volkomen verrast door de aanval van de Japanse gevechtsvliegtuigen.
Dat Broome vernoemde een straat naar Gus Winckel en in Moruya staat een standbeeld. Cees Nooteboom memoreert de heldendaad van Gus Winckel in Broome 1942 – opgenomen in Scheepsjournaal en Eilanden, rif en regenwoud: alle Australische reizen:
‘De lijst van de Nederlandse slachtoffers loopt van Albinus tot Wissel, drie vrouwen en kinderen werden nooit geïdentificeerd. Aan Japanse zijde viel maar één slachtoffer, Osamu Kudo in zijn Zero, die door de Nederlandse luitenant W. (Gus) Winckel met een machinegeweer vanaf de grond werd neergeschoten. Van dat verhaal zijn er twee versies, maar één ding is zeker: luitenant-vlieger Winckel was na een vlucht van zeven uur uit Bandoeng net met zijn Lockheed Lodestar van de Koninklijke Nederlands Oost-Indische Luchtmacht geland toen een van de Amerikaanse Liberators zou gaan opstijgen. De passagiers van de Nederlandse machine was bezig uit te stappen en Winckel taxiede naar de plek waar hij benzine zou tanken. Of er Australische manoeuvres bezig waren, vroeg hij bij het tankstation, en toen hem gevraagd werd hoezo, wees hij op de lucht waar de negen machines als verre stippen aan kwamen vliegen. Hij joeg zijn passagiers uit het vliegtuig en liet ze dekking zoeken, haalde zijn luchtgekoelde Colt-machinegeweer uit de machine, en begon op de Japanse vliegtuigen te schieten. Hij had vierhonderd kogels en bleef net zo lang vuren tot zijn geweer roodgloeiend was en door de huid van zijn arm brandde. Dat was het einde Osamu Kudo, van wie het lichaam nooit gevonden is.’
Broome. Cees Nooteboom was er twee keer. De eerste keer gaf hij er een lezing, maar kwam hij aan de geschiedenis niet toe. Daarom ging hij nog een keer. ‘En nu. Nu ben ik weer terug in Broome, het bloed kroop waar het niet gaan kon.’
Leave a Reply