In Hamburgers in het paradijs: voedsel in tijden van schaarste en overvloed van Louise Fresco ben ik aanbeland bij een hoofdstuk over de voedselketen. Ik kan het niet helpen, maar ik moest meteen aan Hamlet van William Shakespeare denken. Aan de scène – de derde uit de vierde acte – die mijn kijk op Shakespeare voor altijd veranderd heeft.
King
Now, Hamlet, where’s Polonius?
Hamlet
At supper.
King
At supper? Where?
Hamlet
Not where he eats, but where he is eaten. A certain convocation of politic worms are e’en at him. Your worm is your only emperor for diet. We fat all creatures else to fat us, and we fat ourselves for maggots. Your fat king and your lean beggar is but variable service- two dishes, but to one table. That’s the end.
King
Alas, alas!
Hamlet
A man may fish with the worm that hath eat of a king, and eat of the fish that hath fed of that worm.
King
What dost thou mean by this?
Hamlet
Nothing but to show you how a king may go a progress through the guts of a beggar.
King
Where is Polonius?
Hamlet
In heaven. Send thither to see. If your messenger find him not there, seek him i’ th’ other place yourself. But indeed, if you find him not within this month, you shall nose him as you go up the stair, into the lobby.
In de eerder dit jaar verschenen vertaling van Peter Verstegen klinkt het zo:
Claudius
Zeg, Hamlet, waar is Polonius?
Hamlet
Aan de maaltijd.
Claudius
Aan de maaltijd? Waar?
Hamlet
Niet waar hij eet, maar waar hij wordt gegeten. Een Rijksdag van slinkse Wormen valt op hem aan. De worm is de keizer van het voedselrijk: wij mesten elk ander schepsel vet omwille van ons eigen vet en we mesten onszelf vet voor de maden. Een vette koning en een magere bedelaar zijn verwisselbare schotels – twee gangen aan dezelfde dis. Dat is alles.
Claudius
Helaas, helaas!
Hamlet
Iemand kan gaan vissen met een worm die zich tegoed heeft gedaan aan een koning, hij kan een vis eten die zich met die worm heeft gevoed.
Claudius
Hoe bedoel je dat?
Hamlet
Alleen maar dat een koning een hofreis kan maken door de ingewanden van een bedelaar.
Claudius
Waar is Polonius?
Hamlet
In de hemel. Laat iemand maar gaan kijken. Als uw bode hem daar niet aantreft, zoet u hem dan zelf op die andere plaats. Maar als u hem niet deze maand nog vindt, zal uw neus hem vinden bij de trap naar de galerij.
Tot die scène dacht ik dat Shakespeare oud, stoffig en saai was, en niet aan mij besteed.
Leave a Reply