Van de vijftig verschillende titels die er in totaal door de jury’s van de AKO Literatuurprijs 2013, de Libris Literatuurprijs 2014 en de Gouden Boekenuil 2014 goed genoeg bevonden werden om op de ‘longlist’ van hun respectievelijke prijzen te komen, komen er veertig maar één keer op zo’n lijst voor.
Dat smaken verschillen en kwaliteitscriteria voor literatuur niet keihard zijn, is bekend. Bovendien hebben de drie prijzen elk hun eigen criteria. Maar dan nog.
Dan nog is er betrekkelijk weinig eensgezindheid over boeken die met kop en schouder boven de rest uitsteken.
Er wordt soms met enig dedain gesproken over publieksprijzen – afgelopen weekend nog in Sir Edmund toen het ging over de best vormgegeven boeken van 2013: ‘Een publieksprijs verhoudt zich tot een vakprijs als een braadworst tot een zeetong. Allebei even lekker, zolang je ze maar niet op één bordje serveert’, schreef Erik van den Berg toen – maar wat zegt het als verschillende vakjury’s tot een totaal verschillend oordeel komen?
De enige winnaar die tot nu toe bekend is – Joke van Leeuwen die met Het feest van het begin de AKO Literatuurprijs 2013 won – stond alleen bij die prijs op de longlist.
Misschien zegt het iets over de persoonlijke voorkeuren van de juryleden – voorkeuren die ontstaan op basis van kennis van zaken, leeservaring en smaak, of over de wijze waarop een juryvoorzitter de beraadslagingen leidt. Misschien zegt het ook iets over het effect dat een schier onuitputtelijk aanbod heeft op de beleving van wat een goed boek is.
Of misschien worden er gewoon minder boeken geschreven die met kop en schouders boven de rest uitsteken.
Hoe dan ook: dit is de voorlopige stand van zaken – voorlopig omdat de winnaars van twee van de drie prijzen nog bekend moeten worden, voorlopig ook omdat de periode waarop de bekroningen betrekking hebben niet in alle gevallen gelijk loopt. De AKO Literatuurprijs loopt uit de pas:
Aantal nominaties:
Twee schrijvers haalden drie keer de longlist:
- Ilja Leonard Pfeijffer haalde drie keer de shortlist.
- Saskia de Coster niet een keer.
Acht schrijvers komen voor op twee longlists:
- Jan Brokken en Stefan Hertmans haalden twee keer ook de shortlist.
- Tom Lanoye, Allard Schroder en Joost de Vries één keer.
- Voor Jan van Aken, Margriet de Moor en Manon Uphoff bleef het bij de longlist.
Veertig titels (één schrijver staat met twee verschillende boeken op de longlist, twee schrijvers samen met één titel) haalden één keer de longlist:
- Joke van Leeuwen werd één keer genomineerd en won.
- Maarten Bosschenbroek Wouter Godijn, Marente de Moor, Jamal Ouariachi, Jeroen Theunissen en Robbert Welagen haalden die ene keer ook de shortlist.
- Voor Maarten Asscher, Griet op de Beeck, Y. M. Dangre, Bernard Dewulf, Martin Michael Driessen,, Roelof van Gelder, Esther Gerritsen, Arnon Grunberg (Apocalyps en Buster Keaton lacht nooit), Kees ‘Hart, A.F.Th. van der Heijden, Kristien Hemmerechts, Theodor Holman, Rick Honings & Peter van Zonneveld, Oek de Jong, Natalie Koch, Guus Kuijer, Geert Mak, Hans Münstermann, Willem Otterspeer, Jannie Regnerus, Ineke Riem, Jonathan Robijn, K. Schippers, Laura Starink, Vrouwkje Tuinman, Elisabeth van Nimwegen, Annelies Verbeke, Dimitri Verhulst, Wytske Versteeg, Pieter Waterdrinker, Tommy Wieringa en Mieke Zwamborn zat er niet meer in dan een vermelding op de longlist.
Overlap tussen de diverse prijzen:
- In twee gevallen komt een titel voor op de longlist van de AKO, de Libris en de Gouden Boekenuil
- Drie titel komen voor op de longlist van de AKO en de Libris.
- Eveneens drie titels komen voor op de longlijst Libris én de Gouden Boekenuil.
- Twee titels komen voor op de longlist van de AKO en de Gouden Boekenuil.
- Veertig titels haalden de longlist van één van de drie prijzen.
Het complete, schematische overzicht staat hier.
Leave a Reply