Op de Achterpagina van NRC Handelsblad las ik net een stuk – Boekensatire leidt tot verwarring – dat veel weg heeft van een rectificatie, zonder dat die term gebezigd wordt. Redacteur Paul Steenhuis neemt de moeite om mee te delen dat de boeken die A.H.J. Dautzenberg daar bespreekt niet bestaan. Dat dus ook Lieve Anne van Leon de Winter – in Lieve Anne zijn de brieven gebundeld die Leon de Winter tijdens het maken van ‘de musical Anne’ aan Anne Frank schreef – door Dautzenberg afgelopen woensdag besproken, niet bestaat.
‘Die satire leidde tot verwarring’, schrijft Paul Steenhuis. ‘De Winter en zijn uitgever laten weten dat De Winter en zijn vrouw Jessica Durlacher werkt aan een toneelstuk – en geen ‘musical’ – over Anne Frank, in opdracht van de erven Frank.’
Bij mijn weten leidden alle afleveringen van de boekenrubriek van A.H.J. Dautzenberg tot nu toe tot verwarring. Toen ik bijna een jaar geleden constateerde dat Dautzenberg het weer deed – Dautzenberg doet het weer – voorspelde ik al dat mensen naar de boekhandel zouden rennen:
‘Fans van Joost Zwagerman zullen het zekere voor het onzekere nemen en naar de boekhandel snellen om de roman Prestige (258 pagina’s, € 17,95, e-book: € 13,95) te kopen. Helaas zullen zij hun begeerte moeten uitstellen en het boek bestellen. Want de eerste boekhandel die dit boek op voorraad heeft moet nog gevonden worden.’
Waarom Paul Steenhuis zich dan nu op Dautzenbergs plek geroepen voelt om uit de doeken te doen wat Anton Dautzenberg doet? Ik vrees dat hij dat niet geheel en al uit vrije wil doet. Waarom anders na het vorige ook nog dit nadrukkelijk vermeld:
‘Hoewel soms in de introtekst van de rubriek vermeld is dat het om fictieve boeken gaat, bleken toch mensen zich bij de boekhandels te vervoegen om de besproken boeken te kopen van de ook niet-bestaande uitgeverij Fata Morgana.
Ook bij het niet-bestaande boek Lieve Anne herhaalt zich dit fenomeen. Zowel Leon de Winter als zijn uitgever De bezige Bij zegt door veel mensen benaderd te zijn die dachten dat het boek echt bestaat en De Winter het echt geschreven heeft.’
Wat leert ons deze ‘verwarring’. Dat A.H.J. Dautzenberg misschien wel beter dan wie ook – inclusief uitgevers en hun marketingapparaat – weet waar de lezer behoefte aan heeft. Dat recensies misschien toch invloedrijker zijn dan in het recensentendebat wordt gesuggereerd. Of dat de vraag: van wie is Anne Frank eigenlijk? een hele relevante is.
Leave a Reply