Aleksandar Hemon schreef een mooi verhaal, een essay eigenlijk – Als God bestond was hij een solide middenvelder – dat over voetbal gaat en toch ook weer niet. Of in elk geval niet alleen. De hoofdpersoon is, net als Aleksandar Hemon, Bosniër.
Toen hij, de hoofdpersoon – ‘Naar Bosnische maatstaven had ik een atletisch postuur’, zo begint Als God bestond was hij een solide middenvelder – nog in Sarajevo woonde, voetbalde hij elke week wel één of twee keer. Maar in Chicago kon hij lange tijd niemand vinden om mee te voetballen. Tot hij op een dag op een voetbalveld ontdekt in Uptown Chicago. Zonder erbij na te denken, vraagt hij of hij mee mag doen. En vanaf dat moment maakt hij onderdeel uit van een multicultureel collectief dat onder leiding van German wedstrijden speelt.
‘German was helemaal geen Duitser – hij kwam uit Ecuador, maar zijn vader was geboren in Duitsland, vandaar zijn naam (Hermann) en bijnaam. Hij werkte als ups-buschauffeur, was midden veertig, gebruind van de zon, had een pompadourkapsel en een snor. Elke zaterdag en elke zondag kwam hij rond twee uur ’s middags bij het meer aanrijden in een gammel, meer dan twintig jaar oud busje, waarop een voetbal en de woorden “kick me make my day” waren geschilderd. Hij laadde doelpalen (gemaakt van kunststof pijpen) en doelnetten uit, zakken vol shirts van dezelfde kleur, en ballen. Hij verdeelde de shirts onder de mannen die er waren om te voetballen, legde een plank op een vuilnisbak en zatte daarbovenop een aantal goedkope bekers en trofeeën, kleine vlaggetjes van verschillende landen en een radio waaruit een Spaanstalige zender schalde.’
De sfeer is getekend.
German heeft het goed met de mensen voor. Zo goed zelfs dat als hij straks gepensioneerd is van plan is naar Florida te vertrekken om daar een stuk land te komen en daar een kerk op te bouwen met een voetbalveld ernaast.
‘Mensen uit Florida zijn te oud en kunnen niet rennen, zei ik.
’Als ze oud zijn’, zei German, ‘zijn ze dicht bij het betreden van de eeuwigheid, en wat zulke mensen nodig hebben is hoop en moed. Voetbal kan ze helpen op de weg naar het eeuwige leven’, zei hij.
German vertrekt daadwerkelijk naar Florida – het knappe is dat Aleksandar Hemon veel tijd laat verstrijken zonder dat je daar erg in hebt – en de ik in het verhaal moet op zoek naar een nieuwe voetbalclub. Die vindt hij, maar het wordt nooit meer hetzelfde. Alleen de oude Lido doet hem denken aan de sfeer van voorheen toen het niet alleen maar om het voetballen ging.
‘Wie Lido ook geschapen heeft, zou trots moeten zijn: hij was een van die zeldzame mensen die in hun leven volledig tot wasdom komen. De rest van ons had geen andere keuze dan in de modder te rollen, te lijden onder het weer en een patina te krijgen, in de hoop het recht te verwerven om simpelweg, onvoorwaardelijk te zíjn. En toen ik die dag de bal naar Lido speelde – me er volledig van bewust dat hij verkeerd aangenomen en verprutst zou worden – had ik het aangename, prikkelende gevoel verbonden te zijn met iets dat groter en beter was dan ik, een gevoel dat geheel en al onbereikbaar is voor wie denkt dat voetbal te maken heeft met inspanning en ontspanning.’
(vertaling: Luc de Rooy)
If God Existed, He’d Be a Solid Midfielder verscheen oorspronkelijk in het aan Chicago gewijde nummer van Granta. Aleksandar Hemon schreef vaker over voetbal. Die stukken zijn gebundeld in The Matters of Life, Death, and More.
Wie het hele verhaal wil lezen: het staat hier in het Nederlands en hier in het Engels.
Leave a Reply