Billy Collins / Kees van Kooten – Zo wordt u gelukkig

Er wordt veel te weinig buitenlandse poëzie vertaald en uitgebracht in Nederland. Daarom is het heel goed dat Kees van Kooten zich inzet om het werk van Billy Collins, in eigen land een beroemdheid, bij de Nederlandse lezer te introduceren. Van Kooten roemde in interviews over Zo wordt u gelukkig de humor van Collins en voegde daar aan toe dat poëzie niet zwaar en ontoegankelijk hoeft te zijn om goed te zijn. Nu ben ik dat hartgrondig met hem eens, maar bij het enthousiasme van Van Kooten beginnen ook de problemen. Waar hij namelijk humor en lichtvoetigheid ziet in de gedichten van Collins zie ik ook melancholie en subtiel sarcasme. De vrolijk ingesteld Van Kooten ziet die niet en walst er tijdens het vertalen dan ook radicaal overheen. Daarbij verplettert hij en passant het parlando en de zorgvuldige woordkeus van Collins. Ik weet, kortom, niet precies wat Van Kooten aan het doen is geweest, maar met gedichten vertalen heeft het bitter weinig uit te staan. De lijst is eindeloos, maar ik geef één voorbeeld: in ‘Splitting Wood’ schrijft Collins ‘the coordination that is called hand-eye’. Geen enkel probleem, zou je denken. Wij kennen namelijk het begrip ‘hand-oogcoördinatie’ ook en vertalen dus ‘de coördinatie die hand-oog genoemd wordt’. Waarom Van Kooten het nodig vindt er ‘het samenspannen van hand en oog’ van te maken, ik zou het echt niet weten. Dat Van Kooten, na al dit gepruts, in zijn commentaren, die meer ruimte innemen dan de gedichten en er toe leiden dat dit boek van 160 pagina’s maar 26 gedichten bevat, uitgebreid vertelt hoe hij geworsteld heeft met sommige vertaalproblemen, terwijl hij tientallen onbegrijpelijke keuzes maakt die hij geen uitleg waard vindt, maakt dan ook een nogal pompeuze indruk. Wilt u kennis maken met het werk van Collins – en dat wilt u, neem dat van mij aan – en leest u redelijk Engels, bespaart u zich dan dit goedbedoeld broddelwerk en schaft u zich dan bijvoorbeeld, voor een luttele 15 euro, Sailing alone around the room aan, een in 2002 verschenen selectie uit Collins’ werk.