– Met grof geweld tot inzicht gekomen –
Hoe moedig bent u? Deze vraag zette Thomas Verbogt jaren geleden aan het denken en weer later tot het schrijven van Perfecte stilte, waarin David Kromweg gedoemd is de belichaming te worden van het antwoord op de ‘moed-vraag’. Door het verlies van dierbaren op jonge leeftijd – zijn buurmeisje Valerie liet zich van een dak vallen, zijn ouders kwamen om bij de ramp met de Herald of Free Enterprise – is vluchten zijn tweede natuur geworden.
Hoeveel moed rest hem nog? Thomas Verbogt legt hem beproevingen op – de begripvolle de moeder van het buurmeisje; een maagdelijk meisje dat hem levensvragen stelt – maar dat is niet genoeg. David geeft pas een krimp als hij getuige is van zinloos geweld.
De klappen die hij zelf oploopt, hebben een louterende werking. David ontwaakt en loopt niet langer weg voor het verleden. David Kromweg wordt weer mens op het moment dat hij iets heeft gedaan waartoe hij zichzelf niet in staat achtte. Maar getuigt wat hij deed van moed? Is handelend optreden bij het zien van zinloos geweld niet eerder een instinctieve reflex?
Meer dan over moed gaat Perfecte stilte over het moeten maken van keuzes. Over actiebereidheid en eigen verantwoordelijkheid, over het heft in eigen hand nemen en zo tegenslagen overwinnen – is dat niet ook de kern van die bekende monoloog uit Hamlet?
De echt moedigen in Perfecte stilte zijn zij die weerstand bieden, zoals Dominique die zichzelf via het acteren als mens aan het uitvinden is, en Anne-Marit, die weigert slachtoffer te zijn.
Thomas Verbogt is een doeltreffend taalgebruiker: hij formuleert helder, zorgvuldig en zonder opsmuk. Heel bruikbaar voor het beschrijven van het kabbelende leven dat David Kromweg lang leidt en het romantische happy end waar het boek op uitloopt. Als Verbogt het leed net zo gedoseerd over zijn personages had uitgestrooid – nu stapelt hij verlies op verlies – en nog explicieter gebruik gemaakt had van de mogelijkheden die het beroep dat hij zijn hoofdpersoon – David is documentairemaker – laat uitoefenen biedt, had Perfecte stilte geen zinloos geweld nodig gehad om de menselijke moed de maat te nemen. Zinloos geweld is een te groot thema omalleen maar katalysator te zijn, en echte moed blijkt niet per se uit grote of grootse daden.
Leave a Reply