– Leerschool der letteren-
Vonne van der Meer is 25 jaar schrijfster en viert dit jubileum met een roman die een ode is aan het (voor)lezen en het schrijven. De vrouw met de sleutel is een kundig geconstrueerde roman die het Van der Meer mogelijk maakt om zich daarna helemaal toe te leggen op het vertellen van haar verhaal. In dat verhaal bezoekt een voorleester haar klanten. Klanten van heel verschillend pluimage, waarvan een zich op de vlakte houdende stewardess en een aantrekkelijke man die er maar niet in slaagt een vrouw langer dan een paar nachten vast te houden het meest intrigeren. Zij leest hun voorkeuren voor. Die voorkeuren vertegenwoordigen genres in de letteren en opvattingen over literatuur. De personages staan voor de vele soorten lezers die er zijn, ieder met zijn of haar eigen verwachtingen. De personages, inclusief de voorleesster zijn personages van vlees en bloed, met hun eigen levensverhalen. Ook op die verhalen werpt hun bedenkster licht. De voorgelezen verhalen zijn bijna allemaal verhalen van Vonne van der Meer en bijna allemaal voor dit boek geschreven.
Vonne van der Meer is geen schrijfster die taalvernieuwend of postmodern bezig is. Voor een grote literaire prijs zal zij niet zo snel in aanmerking komen. Vonne van der Meer hoort bij de categorie schrijfsters die een voor haar lezers prettig soort verhalen – in de vorm van korte verhalen en in de vorm van romans – weet te vertellen rondom die thema’s die haar lezers bezighouden: liefde, verraad, leven en dood. In De vrouw met de sleutel voegt ze daar een dimensie aan toe door – naast het landschap der letteren – het schrijfproces expliciet tot onderwerp te maken. Het elfjarige meisje Renée fungeert daarbij als voorbeeldige leerlinge. Haar omstandigheden zijn gekneed naar de literaire wet dat niets dat in een verhaal geïntroduceerd wordt onbenoemd en onbenut mag blijven in de loop van het verhaal.
Het knappe aan De vrouw met de sleutel is dat het een roman blijft en geen schrijversmanifest is geworden. Veel lezers zullen zich er zelfs niet van bewust zijn dat het een boek is over het schrijven zelf, of deze laag voor lief nemen. Als het boek voorspelbaar lijkt te worden – voorspelbaarheid ligt besloten in de constructie, zoals dat ook bij haar eilandboeken het geval was – geeft Vonne van der Meer het een wending die niet per se voor de hand ligt.
De taal past ze schijnbaar moeiteloos aan aan personage, genre en het verloop van een verhaal. Dat kenmerkt de ervaren, degelijke schrijfster die Vonne van der Meer is.
Leave a Reply