– Wein, Weib und Gesang –
De ik in De helaasheid der dingen – een vorige roman van Dimitri Verhulst – heeft het niet zo getroffen met zijn vader. Het mankeert de vader aan verantwoordelijkheidsgevoel: zijn zoontje is de trofee die hij op menig toog toont. Jimmy, om wie het in De laatste liefde van mijn moeder zou moeten gaan, heeft over zijn moeder niet te klagen. Ze houdt van hem en neemt het voor hem op als haar nieuwe geliefde zich al te vaderlijk gaat gedragen. De vraag is of zij dat onder alle omstandigheden volhoudt.
Dimitri Verhulst kiest een claustrofobische setting om de zaak op de spits te drijven: een bus touringcartoeristen op weg naar het Zwarte Woud. En dat in een tijd dat er nog bij iedere grensovergang geld gewisseld moest worden, eten bij McDonalds een attractie was en samengestelde gezinnen een zeldzaamheid. Plus: het is de eerste vakantie samen van Jimmy’s moeder en de man die vader genoemd wil worden. Samen in gezelschap van Jimmy dan wel. Het kan niet anders of het komt tot een confrontatie tussen moeder, zoon en Wannes. En dan blijkt dat Jimmy niet veel beter af is dan zijn alter-persona uit De helaasheid der dingen, ondanks de aanwezigheid van Héloïse, het meisje dat hem inzichten verschaft.
In De laatste liefde van mijn moeder eert Dimitri Verhulst alledaagsheid en middelmaat door haar te bespotten. Dat doet hij door de taal te plooien naar de kleingeestigheid van de situaties die al voor zichzelf spreken. Soms is het daardoor lolligheid troef. Het afgesloten universum van De laatste liefde van mijn moeder dat zich door tijd en ruimte verplaatst biedt op zich voldoende stof voor een roman; een historische roman feitelijk, over sociale structuren en fenomenen in de jongste nieuwste tijd. Een roman die niet ontkomen is aan het verschijnsel soap met zijn opgerekte eenheid van tijd, plaats en handeling en het opwaarderen van alledaagse sores tot kwesties van levensbelang. Dat werpt over De laatste liefde van mijn moeder de schijn en schaduw van oppervlakkigheid en vrijblijvendheid.
Dat Jimmy’s moeder gekozen heeft, blijkt uit het tweede deel van de roman waarin de inmiddels 91-jarige Jimmy zich opmaakt voor een eerste ontmoeting met een verwante. Die Jimmy is het sociale milieu van zijn moeder, en zijn naam, ruimschoots ontgroeid: hij heeft werk gemaakt van zijn ambities. In dit deel veranderen toon en taal radicaal. Verhulst gebruikt deze verhaaltechnisch ingreep om het hilarische te herkleuren. Om zichzelf en het verhaal te herpakken: zo leuk was het leven van de jonge Jimmy ook weer niet, en dat weet Dimitri Verhulst als geen ander.
Contact, 2010
ISBN 978 90 254 3818 0
236 p., € 19,95
Leave a Reply