– Het stille leven van Peter van Eeden –
Het is moeilijk kritisch zijn op een eerbetoon. Omdat een eerbetoon vaak zo persoonlijk is doet dat afbreuk aan het boek. Daarom geen scherpe analyse van de bundel die de familie van Peter van Eeden maakte van de na zijn dood gevonden gedichten. Via schrijfster Vrouwkje Tuinman kwam de familie Van Eeden in contact met Uitgeverij Lipari. De toegevoegde illustraties van dochter Nicolina en het feit dat zijn vrouw samen met dichter Carla Dura de gedichten selecteerde, maken Stilleven een persoonlijk familieproject.
Anders dan zijn grootvader Frederik van Eeden (De kleine Johannes, Van de koele meren des doods) trad onderwijzer en muzikant Peter van Eeden bij leven niet naar buiten met zijn schrijfwerk. Wellicht zegt het tweede gedicht van de bundel daar iets over.
Klein stilleven
in mijzelf,
ik heb je
gekoesterd, al
mijn uren
je gegeven,
en, niet gewilde
vrucht in
mijn schoot,
je niet gekend
en kennende
je gedood
mijn uren,
al mijn uren,
klein stilleven!
Het ‘niet gewilde vrucht’ roept een beeld op van een man die worstelde met zijn dichterschap, wat versterkt wordt door de melding op de achterflap dat Van Eeden zijn poëzie voor zijn vrouw verborgen hield. Toch was schrijven ontzettend belangrijk voor hem, getuige het titelloze gedicht op pagina 53, waarin hij schrijft: ‘Dit mogen ze me niet nemen, / dit lieve spel van woord en rijm – / laat, tot mijn hartverstenen, / mij dit een toevlucht zijn.’ De gedichten die Van Eeden in zijn stille leven in de jaren vijftig schreef, zijn veelal rijmende persoonlijke notities met een wat romantische inslag. De opgeschreven worstelingen met liefde, kerk en geloof waar muziek een grote rol in speelt, geven een af en toe ontroerende blik op het innerlijk leven van meester Van Eeden, zoals zijn leerlingen op de Montesorischool hem genoemd moeten hebben.
Lipari, 2010
ISBN 978-9081042680
68 p., €12,50
Leave a Reply