In De verzopen katten en de Hollander schreef Detlev van Heest zijn Japanse buurtgenoten op Voskuiliaanse wijze tot leven. Hij vertrok naar Nieuw-Zeeland – zijn belevenissen aldaar tekende hij op in Pleun – en zijn leven strandde. Inmiddels is hij parkeercontroleur te Hilversum. Maar in 2009 en in 2011 keerde bezocht hij Japan en zijn oude buurt opnieuw. Met Het verdronken land: terug naar Japan keert hij ook in taal en toon terug naar zijn debuut.
Het verdronken land is een drieluik, waarvan het eerste deel in het teken staat van weerzien. Maar hoe hernieuw je contacten en koester je herinneringen in het bijzijn bent van een nieuwe vrouw? Heesto-san gaat behoedzaam te werk. Hij inspecteert de omgeving – op zoek naar bewaard gebleven bewijzen van zijn voorbije verblijf; bezoekt de buren – en blijft Japans beleefd en westers charitatief, en is zich – dankzij de met land en cultuur onbekende nieuwe vrouw – bewust van het hem welgevallige eigene van zijn Japan.
Het bereik van het tweede en derde luik is groter. Van Heest gaat polshoogte nemen na de tsunami, in zijn oude buurt en in het land. Bewust of onbewust staan die delen meer in het teken van verval en dood. En ze verloochenen hun journalistiek oorsprong niet: een deel van de stukken schreef Detlev van Heest voor het dagblad Trouw. De tsunami, in Nederland voorpaginanieuws, is voor veel Japanners geen dagelijkse bron van ongerustheid, blijkt. Al zijn er die zich zorgen maken over het uitblijven van betrouwbare informatie.
Afgaande op de toon is Detlev van Heest er in de loop der jaren niet gelukkiger op geworden. Hij is cynischer en ongeduldiger dan ooit. Misschien omdat hij zo nadrukkelijk geconfronteerd wordt met dat deel van zijn leven dat definitief voorbij is. Maar wat gebleven is, is zijn onderkoelde manier van genegenheid uiten. Tenminste als het om mensen gaat, want zijn liefde voor dieren belijdt hij openlijk.
Net als in zijn vorige twee boeken, biedt Van Heest zich ook in Het verdronken land veel van dialoog. Dialogen die realiteit suggereren, maar waarachter de hand van een structurerende schrijver schuil gaat. Zij zijn te puntig en pijnlijk precies om rechtstreeks uit monden opgetekend te zijn.
De verzopen katten en de Hollander, Pleun en Het verdronken land: terug naar Japan horen bij elkaar. Ze vormen geen trilogie, maar wel een verhaal dat nu eigenlijk wel af is. Ze geven een compleet beeld. Meer tegenslagen, meer doden, maar ook meer oplevingen en vreugdemomenten is meer van hetzelfde, terwijl uiteindelijk het monotone ritme van alledaagsheid niet is wat het werk van Detlev van Heest kenmerkt. Daarvoor is hij toch teveel een verhalenverteller met oog voor details. De schrijver Detlev van Heest mag op zoek naar nieuwe door hem nog onontgonnen onderwerpen.
Leave a Reply