Blikvanger

Niet het Olympisch Vuur maar een 114,5 meter hoge toren van staal is de blikvanger van deze Olympische Spelen. Orbit is uitkijktoren en kunstwerk tegelijk. Ontworpen door Anish Kapoor en Cecil Balmond en grotendeels – 19,6 van 22,7 miljoen Britse ponden – betaald door de Indiase staalmagnaat Lakshmi Mittal – waardoor het ding officieel ArcelorMittal Orbit mag heten – is bedoeld als blijvend aandenken. Zoals Parijs een Eiffeltoren – genoemd naar Gustave Eiffel, maar ontworpen door zijn medewerkers Maurice Koechlin en Emile Nouguier – overhield aan de Wereldtentoonstelling van 1889, zo heeft Londen nu haar stalen souvenir.

Anish Kapoor is een meester in het vullen van ruimte. Letterlijk deed hij dat bijvoorbeeld in het Grand Palais in Parijs, waar hij zijn Leviathan ‘opblies’, nu verwijst hij met titel en vorm naar het vermogen van de mens om los te komen van de aarde. Orbit is het grootste kunstwerk in de publieke ruimte in het Verenigd Koninkrijk. Het is hoger dan het Vrijheidsbeeld in New York, maar nog altijd ruim tweehonderd meter kleiner dan de Eiffeltoren.

Kapoor en Balmond wonnen met hun ontwerp een wedstrijd – uitschrijvers van die wedstrijd waren Boris Johnson, de burgemeester van Londen, en Tessa Jowell, de minister van Olympische Spelen, die daarmee in de geest van De Coubertin handelden.
In plaats van lof oogsten Kapoor en Balmond kritiek van het algemene publiek. Anish Kapoor pareerde de bezwaren tegen zijn toren door er aan te herinneren dat ook niemand in het begin gecharmeerd was van de Eiffeltoren. 

Omdat ze in Londen nog niet helemaal uit de kosten zijn, moet eenieder die stad en land vanuit de ruimte wil overzien ₤ 15,00 neertellen om op te stijgen – met de lift of gewoon op eigen benen, de wenteltrap telt 455 treden.

Als de Spelen voorbij zijn, is de toren voor de duur van de herinrichting van het Olympic Park een jaar gesloten, maar wat is een jaar op de eeuwigheid waarvoor dit kunstwerk bedoeld is.