In de Onderzeebootloods, daar waar de RDM vroeger boten bouwde die bedoeld waren om ver onder het wateroppervlak in stilte de stilte gezelschap te houden, installeert Sarkis zijn deels op deze locatie toegesneden kunstwerken. Het geheel noemt hij Ballads, een titel die verwijst naar het zingen van de blauwe vinvis, maar ook naar de manier waarop Sarkis graag heeft dat bezoekers zijn werk tegemoet treden – se balader betekent slenteren of flaneren.
Toen Sarkis (Istanbul, 1938) op locatie kwam kijken, had het gesneeuwd en omdat er dakramen ontbraken lag de sneeuw als een dempend dekentje op de vloer van de hal. Nu ligt de vloer bezaaid met witte veertjes die de losse structuur van versgevallen sneeuw benaderen. Veren tooien ook een grote witte cilinder waarin in het trage ritme waarin vinvis en duikboot diepte en oppervlak afwisselen als er naar adem gehapt moet worden een lamp op en neer gaat. Ook de witte fietsen die dienen om te flaneren zijn beplakt met veren.
Achttien bomen van achttien meter vormen de toren waarin een carillon hangt dat Litany for the whale van John Cage speelt, ook als er geen beiaardier voorhanden is. IJle klanken die elke uithoek van de hal bereiken, al zweven ze niet zoals het gezang van de blauwe vinvis gewichtloos door de ruimte.
De veren cilinder en de bomen toren horen hier en zijn het hart van Ballads. Al het andere is eigenlijk bijzaak en overbodig. Zelfs de uitmuntende toelichting in de kleine catalogus die iedereen bij het betreden van de hal uitgereikt krijgt. Voor het beleven zijn ze niet nodig.
Sarkis’ La rencontre de Arnold Böcklin avec Captain Sarkis en zijn offertafel en Matti Suuronens Futuro – vliegende schotel en duikboot – laten vooral zien hoe Sarkis te werk gaat. Welke ideeën er aan zijn kunst ten grondslag liggen. Met wie hij zich verwant voelt. Hoe hij aankijkt tegen de relatie tussen kunstenaar en kunstkijker.
Sarkis laat weinig aan het toeval over. En er is weinig dat geen betekenis heeft. Daar kom je achter als je het begeleidende boekje van voor naar achter en van achter naar voren leest.
Over het water naar Heijplaat en daar figuurlijk gewichtloos zweven onder de oppervlakte, het kan nog tot en met 30 september.
Leave a Reply