HANTA

Literatuur en meer

  • Home
  • Over Hanta
  • Contact
  • Privacy statement
  • Columns
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Blog
  • Meer
    • Liliane leest
    • Kettinglezen & rijgschrijven
    • Mediamoment
    • Sportzomers en -winters!
    • Zomergasten
    • Thuisblijfreizen
    • Bouke’s blues
    • Proza
    • Poëzie
You are here: Home / Alles / (non-)fictie / recensies / prozarecensies / Veronderstellingen – Annelies Verbeke

Veronderstellingen – Annelies Verbeke

02/01/2013 by Liliane Waanders Leave a Comment

– Waar het verkeerd inschatten van situaties toe kan leiden –  

In Veronderstellingen figureren zoals zo vaak in boeken van Annelies Verbeke mensen met een wondere kijk op zichzelf en de wereld. Dit keer zijn het er veel, want Veronderstellingen is een verhalenbundel, en dan heb je meer personages nodig dan in een roman. En ze bevinden zich ook nog relatief vaak in elkaars gezelschap. Annelies Verbeke laat personages waar het in het ene verhaal om draait, figureren in een ander verhaal. Waardoor hun handelen met terugwerkende kracht anders geïnterpreteerd moet of kan worden.

De bundel opent met Hier waak ik, waarin een hond zijn vader aanklaagt: hij is niet tevreden met de vorm waarin hij teruggekeerd is op aarde, en vraagt zich af of het zijn vader nog wel kan schelen wat er met de mensheid gebeurt. Ik vond het een gewaagde keuze om de bundel met dit verhaal te beginnen. Niet vanwege de godslastering, maar omdat als je het eenmaal door hebt – en dat duurt niet lang – de rest voorspelbaar is.
Vijf verhalen later keert de hond echter weer terug. In Hond zonder naam wordt hij liefdevol mee uit wandelen genomen door zijn bazinnetje, dat het onderweg ook nog eens voor hem opneemt. Dat weerhoudt hem er echter niet van om zich tussen de wielen van voortrazende auto’s te werpen. Die keuze snap ik, dankzij dat eerste verhaal, heel goed. En ik zie er ook de zwarte humor van in.

Wat de verhalen in Veronderstellingen verbindt, is dat de personages in relaties tot anderen voorbarig handelen. Ze trekken te snel conclusies. Ze gaan teveel uit van hun eigen referentiekader. Alex, de biograaf in De biograaf, denkt naam te kunnen maken door met een grote onthulling te komen over de schrijver Dominique Favarque. Favarque geeft al drie jaar geen interviews meer en Alex wil dat dat maar een reden heeft: de auteur werkt aan zijn magnum opus. Ondanks de hersenbloeding die hem het schrijven onmogelijk maakt. Het verhaal is op zich al sterk , maar wint nog aan kracht door Het feest, waarin de schrijver gelauwerd wordt, zonder dat hij zich daar zelf van bewust is. De Emmy die zich in dat verhaal om de schrijver bekommert, komt ook voor in De vrouw met de baard. Zij is de vrouw met de baard en heeft een hele theorie over hoe zij aan die baard komt en hoe zij een schuld uit het verleden in kan lossen.

De keiharde zakenvrouw Muriëlle, die in Henny Hasselts levenswerk haar schoonvader de eer aan zichzelf laat houden, blijkt in Samen scheren een kwetsbare kant te hebben. De hypochonder uit Rigor Mortis blijkt zich zijn ziektes dan wel te verbeelden, maar de figurantenrollen waar hij hoog over opgeeft, heeft hij echt gespeeld, blijkt uit Vlakbij. De jongen die in Samen scheren het beste in een ander bovenhaalde, blijkt in Bestemming gedreven te worden door achterdocht. Een eigenschap die hij gemeen heeft met het personage in Het recht, dat maar niet wil geloven dat zijn hulp in de huishouding geen andere bedoelingen heeft dan haar werk goed doen.

Er is één personage dat niet uitgaat van verkeerde veronderstellingen, maar denkt en handelt naar bevindt van zaken. En uitgerekend Ignaz Semmelweis wordt door zijn collega’s en superieuren niet geloofd. Dat is betreurenswaardig, weten we nu. Want Ignaz Semmelweis is geen door Annelies Verbeke verzonnen personage: hij bestaat echt, hij was degene die wist dat alleen al door het handen wassen besmettingsgevaar afnam.

Niet ieder personage keert terug en krijgt een tweede kans. Dat is goed, dat voorkomt voorspelbaarheid. Bovendien: de verhalen moeten op zichzelf kunnen staan: een concept kan iets toevoegen, maar een bundel niet redden. Voor de meeste verhalen geldt dat ze op eigen benen kunnen staan en de concurrentie met elk ander verhaal in Veronderstellingen aankunnen. Alleen in Inderdaad en Vlakbij is de balans een beetje zoek. Dat zijn verhalen met een potentieel dat uitstijgt boven het format dat Annelies Verbeke in deze bundel centraal stelt. De ontknopingen van deze twee verhalen komen abrupt en dekken niet de lading van het hele verhaal.

Maar ondanks dat: wat Annelies Verbeke in Veronderstellingen weer gelukt is, is haar bizarre fantasie in het ongemak opwekkende verhalen gieten. Ik lees haar verwachting wekkende en hoop neerslaande zinnen graag. Ik word er ondanks dat vrolijk van.

Misschien ook interessant:

  1. De verhalen – Mensje van Keulen
  2. De engel Esmeralda – Don DeLillo
  3. Dit is geen citaat, dit is een verhaal

Filed Under: prozarecensies Tagged With: Annelies Verbeke, korte verhalen, verhalenbundels, Veronderstellingen

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Zoeken

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Nieuwste berichten

  • Ik ben mijn eigen leescoach
  • Literair verantwoord eieren koken en thee zetten
  • Boekenmarkt, of: de verleiding weer niet weerstaan
  • Over hoofden van doden literair scoren?
  • Een oude bekende, of: de kunst van het heel precies beschrijven

Spotlight

Auteurs

  • Liliane Waanders

Meest gelezen deze week

Tags

Adriaan van Dis Arnon Grunberg beeldende kunst boek boeken boekenweek Cees Nooteboom column De wereld draait door dood dwdd film fotografie gedicht Ilja Leonard Pfeijffer Jan Brokken journalistiek K.Schippers kunst lezen literatuur Louise O. Fresco Marguerite Duras muziek Oek de Jong Olympische Spelen Poetry International poëzie recensie roman Rotterdam schrijven sportzomer sportzomer 2012 sportzomer 2013 sportzomer 2014 stoïcijn tennissen Tour de France vertalen Virginia Woolf voetballen wielrennen William Shakespeare zomergasten

Zoeken

Volg Hanta

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Hoofdmenu

  • Home
  • Over Hanta
  • Columns en beschouwingen
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Meer
  • Contact
  • Privacy statement

Rubrieken

  • Liliane leest
  • Kettinglezen & rijgschrijven
  • Mediamoment
  • Sportzomers en -winters!
  • Zomergasten
  • Thuisblijfreizen
  • Bouke’s blues
  • Proza
  • Poëzie

Net binnen

  • Ik ben mijn eigen leescoach
  • Literair verantwoord eieren koken en thee zetten
  • Boekenmarkt, of: de verleiding weer niet weerstaan

Archief

Auteurs

  • Liliane Waanders

Copyright © 2022 · News Pro Theme on Genesis Framework · WordPress · Log in

Hanta gebruikt cookies. Omdat een blog runnen zonder nou eenmaal niet kan. Wilt u geen cookies, zie dan de instructies hier: Meer over cookies Ok, ik snap het
Privacy & Cookies
Necessary Always Enabled