De kastanjeboom van Anne Frank

Ik heb in mijn leven heel wat kastanjes in volle bloei zien staan. Hele hordes met witte of rode kaarsen op stadswallen en aan bosranden. Misschien dat de kastanjeboom in de tuin achter het achterhuis van Prinsengracht 263 daardoor in mijn verbeelding zo groot groeide en zo prominent aanwezig leek in Het Achterhuis

Anne Frank noemt de boom in Het Achterhuis maar drie keer:

Vanuit mijn lievelingsplekje op de grond kijk ik naar de blauwe hemel, naar de kale kastanjeboom aan wiens takken kleine druppeltjes glinsteren, naar de meeuwen en de anderen vogels, die in hun scheervlucht wel van zilver lijken.

23 februari 1944

We hebben na ons kwakkel-wintertje weer een prachtig voorjaar. April is inderdaad schitterend, niet te warm en niet te koud met zo nu en dan een regenbuitje. Onze kastanjeboom is al tamelijk groen, en hier en daar zie ik zelfs al kleine kaarsjes.

18 april 1944

Gisteren was vader jarig; vader en moeder waren 19 jaar getrouwd, het was geen werksterdag en de zon scheen, zoals ze in 194 nog nooit geschenen had. Onze kastanjeboom staat van onder tot boven in volle bloei, hij is zwaar beladen met bladeren en veel mooier dan verleden jaar.

13 mei 1944

 Misschien komt het omdat ik daar ooit zat, op dat lievelingsplekje op de grond. Alle bezoekers waren weg en ik keek naar de kastanjeboom en kon me het leven in het achterhuis niet voorstellen, maar wel dat er veel buiten is voor wie binnen moet blijven.
Maar het meest waarschijnlijk is dat die kastanjeboom ook voor mij symbolische waarde heeft.

Vandaar ook dat ik het een prettige gedachte vond dat het niet gelukt was om stukken van die boom aan hoogste bieders te verpatsen.

Vandaar ook dat ik het een mooie gedachte vind dat er straks op elf memorabele plaatsen – Liberty Park (v/h Ground Zero), het Witte Huis, Central High School, Holocaust musea: plaatsen dus die Annes onwrikbaar geloof in gelijkheid en het belang van tolerantie belichamen – in de Verenigde Staten nakomelingen van de Anne Frankboom komen te staan. Elf zaailingen opgekweekt uit de kastanjes van de boom, die na een jarenlange quarantaine nu op plaatsen van herinnering geplant worden.