HANTA

Literatuur en meer

  • Home
  • Over Hanta
  • Contact
  • Privacy statement
  • Columns
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Blog
  • Meer
    • Liliane leest
    • Kettinglezen & rijgschrijven
    • Mediamoment
    • Sportzomers en -winters!
    • Zomergasten
    • Thuisblijfreizen
    • Bouke’s blues
    • Proza
    • Poëzie
You are here: Home / blog / Ook Lin Hokwerda leest de brieven van Vincent van Gogh

Ook Lin Hokwerda leest de brieven van Vincent van Gogh

12/09/2013 by Liliane Waanders Leave a Comment

Van Gogh, cover‘In verwarring stond Lin op. Ze had het gevoel dat ze hem misschien nooit meer zou zien. Ze wilde hem iets geven, maar ze had niets bij zich dat ze hem geven kon, behalve het boek dat ze aan het lezen was. Uit haar tas haalde ze een paperback te voorschijn. Het was een boek met brieven van Vincent van Gogh. Henri bekeek het, deed of een paar regels op het achterplat las. Hij had niet het idee dat hij dit zou gaan lezen.
Het stoorde hem dat hij niet wist dat deze overbekende schrijver ook interessante brieven had geschreven; het stoorde hem nog meer dat hij nog nooit een boek had gelezen dat uit louter brieven bestond., dat hij niet wist dat er zulke boeken bestonden.
‘Wat vond je er mooi aan?’ vroeg hij.
‘Zoals hij schrijft, en het is iemand die moeizaam zijn weg vindt, ongemakkelijk in de omgang, dat interesseert me.’

Lin geeft Henri een boek dat haar dierbaar is. Lin is Lin Hokwerda, Hokwerda’s kind, bedacht door Oek de Jong.

Ze geeft een boek dat haar lief is weg aan de man die meer en meer weerzin oproept. Onderweg naar huis koopt ze een nieuw exemplaar ‘(ze wilde het steeds bij zich hebben)’.

Het eerste exemplaar dat ik van Vincent van Gogh: een leven in brieven bezat, staat ook in de kast van een ander. Ook ik kocht een nieuw exemplaar. Niet nieuw, maar tweedehands. Het heet dan niet langer Vincent van Gogh: een leven in brieven. Het heet La tristesse durera toujours, de ondertitel is hetzelfde Een leven in brieven, waaraan is toegevoegd een bloemlezing van de brieven die Vincent van Gogh schreef tussen 1872 en 1890. Jan Hulsker koos, leidde in en lichtte toe.

Of op de tekst op het achterplat – zelf zeg ik altijd achterflap – helemaal hetzelfde is als die die Henri doet beslissen dat het boek aan hem niet besteed is, waag ik te betwijfelen. Ik heb een gesponsorde versie van het brievenboek. ‘Dit boek wordt u aangeboden door The Boots Company (Holland) B.V. ter gelegenheid van het “Van Gogh Jaar 1990”.’ staat er op de cover.

Van Gogh, flaptekstDe tekst op de achterflap besluit met ‘Het hier voor u liggende boek bevat een uitgebreide selectie van deze, veelal aan zijn jongere broer Theo gerichte, brieven. The Boots Company (Holland) B.V. hoopt hiermee bij te dragen tot een beter begrip van de drijfveren achter Van Gogh’s werk.’

En daarna dit Prothiaden.®. De depressie klaart op. Wrang, vind ik dat.

In die versie zoek ik naar wat Vincent van Gogh over Montmajour zegt. Want daar schilderde hij Zonsondergang bij Montmajour, het schilderij dat definitief als een Van Gogh gezien mag worden. Joost Zwagerman noemde in De wereld draait door een datum: 2 oktober. Ik zoek tevergeefs. Die dag komt niet voor, althans niet in de jaren dat hij Arles verbleef en dus in de buurt was. Wel lees ik in de brief 506, (Arles, omstreeks 9 juli 1888), dat hij op Montmajour verbleef: ‘Als het er groter was geweest, had het doen denken aan het Paradou van Zola, lange rietstengels, wijnranken, klimop, vijgebomen, olijfbomen, granaatappelbomen met stevige bloemen van het levendigste oranje, honderdjarige cipressen, essen en wilgen, rotseiken, half vernielde trappen, kapotte hoogvensters, witte met varens begroeide rotsblokken en ingestorte stukken muur, hier en daar verspreid in het groen; ik heb er nog een grote tekening van meegebracht, evenwel niet van de tuin. Daarmee heb ik drie tekeningen; als ik er zes heb, zal ik ze sturen. […]’

In brief 509 (Arles, omstreeks, 13 juli 1888) komt hij daarop terug: ‘Ik heb je zojuist per post een rol gestuurd met vijf grote pentekeningen. Je hebt een zesde van die serie van Montmajour: een groep heel donkere pijnbomen en de stad Arles op de achtergrond. Vervolgens hoop ik er nog aan toe te voegen een overzicht van de ruïne (bij de kleine tekeningen heb je er een haastige schets van).’

Of Vincent van Gogh net zo goed kon schrijven als schilderen weet ik niet. Maar zijn brieven voegen absoluut iets aan zijn getekende en geschilderde werk toe. En niet alleen omdat ze van waarde zijn bij het documenteren en dateren.

Op 25 september is Oek de Jong de eerste gast van de Stichting Literaire Activiteiten Zwolle. Daarom (her)lees ik zijn werk en noteer ik af en toe wat mij opvalt.

Misschien ook interessant:

  1. Onbeweeglijk. Wat is dat eigenlijk?
  2. Oek de Jong: een aanzwengelaar van sensaties, volgens Marjoleine de Vos
  3. Poëzieweek 2022: Wij waren onder de betovering – Ramsey Nasr
  4. Appetizers

Filed Under: blog Tagged With: brieven, Hokwerda’s kind, Jan Hulsker, La tristesse durera toujours, Lin Hokwerda, Montmajour, Oek de Jong, Vincent van Gogh, Vincent van Gogh Een leven in brieven, Zonsondergang bij Montmajour

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Zoeken

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Nieuwste berichten

  • Nikos Kazantzakis over de Franciscus in wiens sporen paus Franciscus treedt
  • De Inktaap 2.0
  • Recensie: Oever – Ludwig Volbeda
  • Poëzieweek 2025: ‘Mijn vader zegt entropie mijn moeder logica’ – Sasja Janssen
  • Poëzieweek 2025: ‘Kratermond’ – Sara Eelen

Spotlight

Auteurs

  • Liliane Waanders

Meest gelezen deze week

Tags

Abdelkader Benali Adriaan van Dis Arnon Grunberg beeldende kunst boek boeken boekenweek Cees Nooteboom column De wereld draait door dood dwdd film fotografie gedicht Ilja Leonard Pfeijffer Jan Brokken journalistiek K.Schippers kunst lezen literatuur Louise O. Fresco Marguerite Duras Oek de Jong Olympische Spelen Poetry International poëzie recensie roman Rotterdam schrijven sportzomer sportzomer 2012 sportzomer 2013 sportzomer 2014 stoïcijn tennissen Tour de France vertalen Virginia Woolf voetballen wielrennen William Shakespeare zomergasten

Zoeken

Volg Hanta

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Hoofdmenu

  • Home
  • Over Hanta
  • Columns en beschouwingen
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Meer
  • Contact
  • Privacy statement

Rubrieken

  • Liliane leest
  • Kettinglezen & rijgschrijven
  • Mediamoment
  • Sportzomers en -winters!
  • Zomergasten
  • Thuisblijfreizen
  • Bouke’s blues
  • Proza
  • Poëzie

Net binnen

  • Nikos Kazantzakis over de Franciscus in wiens sporen paus Franciscus treedt
  • De Inktaap 2.0
  • Recensie: Oever – Ludwig Volbeda

Archief

Auteurs

  • Liliane Waanders

Copyright © 2025 · News Pro Theme on Genesis Framework · WordPress · Log in

Hanta gebruikt cookies. Omdat een blog runnen zonder nou eenmaal niet kan. Wilt u geen cookies, zie dan de instructies hier: Meer over cookies Ok, ik snap het
Privacy & Cookies
Necessary Always Enabled