Weer een roman die begint op de Overtoom (Snoepreis van Victor Meijer)

Schuitje varen, theetje drinken
Varen we naar de Overtoom
Drinken we zoete melk met room
Zoete melk met brokken
Kindje mag niet jokken

Daarvan kende ik de Amsterdamse Overtoom toen ik er voor het eerst kwam. Schuitje varen, theetje drinken, een kinderliedje met misschien wel een verborgen betekenis.

Inmiddels kun je de Overtoom ook kennen uit Dorst van Esther Gerritsen.

‘Het is de eerste keer in haar leven dat Elisabeth haar dochter onverwachts treft. Ze komt van de apotheek op de Overtoom, wil net oversteken naar de tramhalte als ze haar dochter ziet fietsen aan de andere kant van de straat. Haar dochter ziet haar ook. Elisabeth staat stil. De dochter stopt met trappen maar remt nog niet. De hele Overtoom zit tussen hen in, twee fietspaden, twee rijbanen en een dubbele trambaan. Elisabeth weet meteen dat ze haar dochter moet vertellen dat ze doodgaat en ze lacht als iemand die van plan is een grap te vertellen.’

Een overrompelend begin van een roman waarin de toon luchtig afsteekt tegen het lot van de personages. Of dat in Snoepreis van Victor Meijer ook zo is, weet ik nog niet. Maar ook hem verdenk ik ervan het verhaal in majeur te vertellen vanwege de ernst van de zaak. Dan helpt een kinderstem.

Hoe dan ook: ook hij laat zijn roman beginnen op de Overtoom:

‘Mijn moeder lag op straat, met haar nek op een van de tramrails. Ze schreeuwde: “Me mato, me oyes? Me mato!” wat Ik maak me van kant, hoor je? Van kant! betekent.
Mijn vader hield mij aan de hand vast en zei tegen haar: “Ik ken je niet. Ik weet niet wie jij bent.”
We waren op de Overtoom in Amsterdam. In de verte kwam tram 1 aandenderen. Zij bleef liggen – hij liep met stevige passen naar huis, trok mij mee, terwijl mijn voeten de grond niet meer voelden.
Mijn vader was een moordenaar. Zonder een vinger uit te steken had hij haar door de tram laten overrijden. Hij glimlachte en zei: “Niks van aantrekken.”
Ze kwam thuis. Mijn vader zei niks. Zij zei niks. En ik wist niks te zeggen. In de keuken begon ze het eten klaar te maken, alsof alles normaal was en ze dagelijks uit de dood opstond.’

Als er verschillen overbrugd moeten worden is de Overtoom helemaal geen gekke locatie. Bij een overtoom werden schepen over land van het ene naar het andere water getrokken. Daar waar schepen overgehaald werden, zijn mensen misschien ook te vermurwen.