Niets egocentrischer dan het treuren om muziekhelden. Bij het genieten van muziek zijn we alleen maar bezig met onze eigen gevoelens en met het daarbij aangaan van verbindingen met andere liefhebbers. De artiest die de muziek maakt is daarbij slechts een personage dat wij naar believen eigenschappen kunnen toedichten en bij het sterven van zo’n artiest is dat niet anders. We lezen het bericht van de dood van een van onze (jeugd)helden en niet een mens, maar een stukje van ons of van onze jeugd is weg. En dat delen we dan graag met de rest van de wereld dus tweeten en sharen en bloggen we er op los. Ondergetekende uiteraard incluis.
De meeste artiesten, overigens, zouden het prachtig vinden. Zij maakten hun muziek immers om de harten te bereiken van miljoenen die ze niet kenden en alleen zouden kennen via gejuich uit het publiek, fan mail of – als je wat cynischer bent – via hun bankrekening en menig artiest zou er wat voor over hebben om de ophef na zijn/haar dood mee te mogen maken.
Maar social media verspreiden niet alleen nieuws, maar ook faliekante onzin sneller dan het licht. En dat is een probleem. Je weet namelijk nooit meteen of het echt waar is. Regelmatig worden er beroemde mensen op internet dood verklaard die later springlevend blijken te zijn.
Toen gisteren het nieuws van de dood van Lou Reed bekend werd gemaakt door RollingStone.com verscheen er ook een bericht dat het om een hoax zou gaan (op MediaMass, inmiddels aangepast). De Nederlandse (en verschillende andere internationale) media namen het nieuws vrij snel over, maar op de Amerikaanse en Britse nieuwssites bleef het stil. Ik ben dit jaar al te vaak in een hoax gestonken, dus ik wachtte even af. Na anderhalf uur heen en weer klikken tussen nieuwssites en social media kwam er zekerheid: de Engelse agent van Reed bevestigde aan The Guardian dat het bericht klopte.
Maar toen was het moment al voorbij. Heel raar. Normaal begin je meteen na slecht nieuws met treuren. Je maag draait even om en afhankelijk van hoe slecht het nieuws is wordt het je zwart voor ogen of overvalt je plotseling een verlammende vermoeidheid. Bij de dood van een artiest – iemand die je niet persoonlijk kent – is het dan lekker om je daar even in te wentelen, om de muziek van de gestorvene aan te zetten en de tranen over je wangen te laten biggelen. ‘Voor het achterstallig onderhoud’, zoals Sonja Barend dat ooit zei. Een goede reden om het werk en de waan van de dag even te laten voor wat ze zijn en een half uurtje te piekeren over het leven et cetera.
Maar wat nu? Het nieuws werd dus bevestigd. Het acht uur journaal opende ermee. Maar om nou bij het NOS-journaal te gaan zitten jammeren, dat gaat ook weer een beetje ver. En toch zit je met een gevoel waar je iets mee moet. Daarom klikte ik zojuist het YouTube-filmpje van ‘Magic and Loss’ aan, een van de beste rouwnummers ooit geschreven, van het gelijknamige album uit 1992 dat Reed maakte naar aanleiding van de dood van twee van zijn vrienden. Om het nummer te horen moest ik eerst een commercial voor een scheerapparaat uitzitten. Toen wist ik het zeker: het internet heeft de dood van Lou Reed van me gestolen.
Leave a Reply