Wanneer had ik voor het laatst een Boudewijn Büch-moment?

Toen ik Louise Fresco domweg gelukkig zag zijn te midden van een zorgvuldig gearchiveerde en bewaarde verzameling zaden – tarwe en maïs – in de ‘kelders’ van  CIMMYT in Mexico moest ik aan Boudewijn Büch denken. Aan Boudewijn Büch die als een kind zo blij kon zijn ook toen hij de leeftijd om als een kind zo blij te zijn al ruim gepasseerd was.

Voor Boudewijn Büch gaat zeker niet op wat Louise Fresco in het Een dosis dartelheid – opgenomen in de bundel De ondraaglijke lichtheid van de vleermuis: essays en beschouwingen – schrijft:

‘Het is een onopgeloste vraag hoe dartele lammetjes ooit in duffe schapen veranderen. Soms is het al na één voorjaar definitief voorbij met het onbekommerde huppelen, en dan staan de voormalige lammeren net als alle schapen starend in de wei, alsof ze nooit iets anders gedaan hebben.’

Boudewijn Büch kon echt enthousiast zijn en dat enthousiasme werkte ofwel aanstekelijk of het riep vertedering op. Misschien wel het meest memorabele Boudewijn Büch-moment was de overhandiging van een dodo-botje (al bleek dat later geloof ik niet echt te zijn). De dodo was een van zijn vele fascinaties.

Zonder Boudewijn Büch zou de gereconstrueerde dodo in de vitrine van het Natural History Museum in Oxford mij misschien niet eens zijn opgevallen, onder de indruk als ik was van het gebouw waarin dat museum gehuisvest is.
Toen ik oog in oog met die dodo stond, stond ik eigenlijk ook een beetje oog in oog met Boudewijn Büch.

Eenmaal op de hoogte van het bestaan van Boudewijn Büch-momenten kreeg ik er oog voor en zag zelfs in mijn eigen omgeving mensen ontroerd of in extase raken aan het eind van een pelgrimstocht.

Ik herinner mij bijvoorbeeld een lange wandeling vol hindernissen – en een dood schaap in de berm – door de heuvels van het op dat moment bloedhete Devon die eindigde op het kerkhof in Swimbridge waar parson John “Jack” Russell begraven ligt. Ik liep in het spoor van vrienden die hun übergestylde huis deelden met twee nerveuze Jack Russells.
Dat bordjes ons op de begraafplaats de weg wezen naar zijn graf bevreemde mij minder dan de geborduurde knielkussentjes in de kerk. De parson en zijn hondjes waren alomtegenwoordig.

Met terugwerkende kracht – want toen het gebeurde had ik van Boudewijn Büch geen benul – is mijn eerste Boudewijn Büch-moment misschien wel die keer dat ik in Venetië in een vitrine de jas van Marco Polo zag. Net als alle kinderen van een zekere leeftijd was ik mateloos geïnteresseerd in ontdekkingsreizen. Terwijl ik letterlijk opkeek naar die jas realiseerde ik me voor eens en voor altijd dat geschiedenis iets tastbaars is.

(Van een eventueel Marco Polo Museum waar die jas nu nog te zien zou kunnen zijn ontbreekt in reisgidsen en op internet elk spoor. En dus vroeg ik toen ik de kans kreeg aan Cees Nooteboom – thuis in onder andere Venetië – of hij er wel eens geweest was, in het Marco Polo Museum.
Enigszins aarzelend – alsof hij mij voor een al te grote teleurstelling wilde behoeden – ontkende hij het bestaan van een dergelijk museum. Dat hij zich goed kon voorstellen – en dat ook helemaal niet raar vond – dat het idee in mijn hoofd vaste vorm had aangenomen, bleek toen hij een vergelijkbaar geval uit eigen ervaring deelde. Hij wist zeker ooit ergens het recept gelezen te hebben om … te bereiden. Dat recept had hij ondanks hevig naspeuren nooit meer teruggevonden.)

Mijn meest ultieme Boudewijn Büch-moment had ik toen ik over de drempel stapte van The Round Reading Room in het British Museum, toen die nog leeszaal was. Ik werd door ontroering bevangen.