Een eiland in de vorm van een hart met daarop twee huizen van je favoriete architect, en dat dan voor je vijftigste verjaardag krijgen. Het eiland heet Petra, de architect Frank Lloyd Wright, de jarige Brad Pitt en de gulle gever Angelina Jolie.
Wat mij betreft is het hem van harte gegund.
Over de aantrekkingskracht van eilanden is al veel gezegd en geschreven. Door Boudewijn Büch bijvoorbeeld, die er veel bezocht en zo uit liefde een eilandverzameling aanlegde, waarvan ook zijn vijf eilandboeken – Eilanden, Eenzaam, Het ijspaleis, Blauwzee en Leeg en kaal – getuigen.
Maar ook heel mooi, en meer van toepassing op de nieuwbakken status van Brad Pitt als eilandbezitter is Een eigen koninkrijk waarin Marco Daane geïsoleerde levens van niet de minste eilandbewoners portretteert.
Hoe George Orwell tijdelijk zijn intrek nam in een huis (Barnhill) op Jura, een eiland in de Hebriden, om er aan een volgende boek te werken, schrijft hij onder andere dit:
‘Om ongestoord te kunnen werken, waren voor Orwell de omgeving en de rust sowieso belangrijker dan het huis zelf. Hetzelfde gold voor de bestaansmogelijkheden.
Onmiddellijk na zijn aankomst begon hij daarom het onkruid uit de tuin te verwijderen, deze om te spitte en te zaaien. Uit drijfhout timmerde hij wat meubelen en een slee om spullen op te kunnen vervoeren en hij bouwde een vuilverbrandingsoven van steen. Hij begon turf te steken – bij zijn terugkeer na m hij zelfs een voorraadje mee naar Londen – en onderhield de jonge aanplant in de moestuin nauwgezet. Al snel ging hij konijnen schieten, later ook herten.’
Tegen de eenzaamheid blijkt George Orwell niet zo heel goed bestand, maar de vrienden die hem gezelschap komen houden, weerhouden hem er niet van te schrijven. Hij schreef er 1984.
Volgens onder andere Simon Schama komt Jura als het Gouden Land in die roman voor. ‘Het Gouden Land is niet Jura, maar Jura belichaamde wel wat het Gouden Land moest en kon zijn’’, schrijft Marco Daane.
Overigens werd de rust op Jura een tijd lang danig verstoord door mensen die daar naar sporen van Orwell en de idyllische wereld waar Big Brother geen greep op had kwamen zoeken.
Het hebben en/of bewonen van een eiland is niet alleen een ervaring, het brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee. Daarvan getuigt Zeezicht: leven op een onbewoond eiland van Adam Nicolson. Hij erfde/kreeg de Shiant Isles van zijn vader Nigel Nicolson (de zoon van Harold Nicolson en Vita Sackville-West). Vlak voordat hij de eilanden op zijn beurt weer doorgeeft aan zijn zoon Tom – Tom hoeft daar geen vijftig voor te worden, hij kreeg ze toen hij 21 werd – schreef Adam Nicolson Zeezicht om zich nog eenmaal intensief met ‘zijn’ eilanden – gelegen tussen Skye en Lewis – om recht te doen aan hun verleden en heden, en dat van bewaarders, bewoners en belanghebbenden:
‘Het is in dit boek mijn bedoeling geweest om te tonen hoezeer de Shiants deel uitmaken van de levens van iedereen die op de tegenoverliggende kust woont. Zij zijn niet zomaar een kale plek waar je naar hartenlust de schipbreukeling kunt uithangen, alsof er nooit eerder iemand gewoond heeft, mara een landschap rijk aan menselijke invloeden. Het is belangrijk voor mij dat mijn eigenaarschap van de Shiants daar een afspiegeling van is en de plaatselijke gemeenschap alle voordelen geeft die die gemeenschap zou ontvangen als ze ze zelf zou bezitten.
Ik zou nog verder willen gaan: particulier bezit van een plaats als deze, mits gemeenschapsgericht, kan als het erop aankomt opener en flexibeler zijn (…) dan een exclusief gemeenschappelijk bezit zou kunnen zijn. Particulier bezit kan het stellen zonder de rompslomp van het soort bepalingen en aankondigingen waarmee publiek eigendom meestal gepaard gaat. Niemand die naar de Shiants komt hoeft ooit begroet te worden door een welkomstbord. Ze kunnen gewoon genieten van de ongereptheid en de schoonheid. En iedereen die het huis wil gebruiken, ratten of geen ratten, kan contact opnemen met mij op adam@shiantisles.net of na 5 maart 2005, met Tom op tom@ shiantisles.net en de sleutel komen ophalen.’
Dat zie ik Brad Pitt en Angelina Jolie niet zo gauw doen…
Leave a Reply