Apple wil het e-book Fuck Machine en andere verhalen van alledaagse waanzin niet in de iTunes-winkel hebben. Reden: titel en omslag (met daarop het artistiek gefotografeerde kruis van een jongedame) voldoen niet aan de normen van zedigheid. Uitgeverij Lebowski geeft dit boek, net als vier andere boeken van Bukowski, in een nieuwe vertaling uit ter gelegenheid van het 20 jaar dood zijn van de auteur. Daarvoor verdienen ze hoge hulde, want het zijn geweldige boeken, maar dat even terzijde.
Ik geef toe: toen het artikel gisteravond laat tot mij kwam, voelde ik in mij de standaardspeech van ‘meesterwerk, literatuur, artistieke vrijheid, Amerikaanse preutsheid, et cetera, et cetera’ al opwellen. Was ik meteen aan dit stukje begonnen, dan was het ongetwijfeld ook zo’n soort stukje geworden. Maar nu, een verprutste oefenwedstrijd, een nachtje slapen en een paar slokken koffie verder, geloof ik dat Apple toch wel een punt heeft.
We leven immers niet meer in 1989 toen de firma Euroboobs (zie video hieronder) met de ‘naaktscanner’ kwam, een apparaat dat van alle televisiezenders naaktfragmenten verzamelde om de kijkbuisviezerik een hoop zapwerk te besparen.
Nee, het is 2014 en online is het één groot pornofeest. Alles wat je kunt bedenken is te vinden en zelfs als je er niet naar op zoek bent komt er van alles langs wat je van je leven niet aan Apple gesleten zou krijgen. Sites waar foto’s gedeeld worden als Pinterest, Facebook en Tumblr zijn continu bezig met filteren om de gebruiker die niet op zoek is naar naakt ongestoord en family safe van content te laten genieten. Ieder stukje internet dat je tien minuten onbewaakt laat stroomt onmiddellijk vol met seksueel getint materiaal. In die context is het helemaal niet zo raar dat Apple de filters flink aandraait. Overigens leert een kleine steekproef dat het vooral de frontal nudity is die Apple dwars zit. Damesachterkanten komen namelijk wel door de Amerikaanse naaktscanner, getuige onder andere de roman Vrouwen uit dezelfde serie.
Eén ander ding mogen we volgens mij, voordat we ‘censuur, censuur’ gaan scanderen, ook niet vergeten. De cover van het boek is geen deel van het kunstwerk. Zowel de titel als de coverfoto zijn door de uitgever, 20 jaar na de dood van de auteur, aan het werk toegevoegd. Ze maken dus eerder deel uit van de marketingcampagne dan van het werk zelf. Plat gezegd: Lebowski heeft er een kut op gezet om er meer van te verkopen.
Bovendien is Apple een Amerikaans bedrijf en, of je het nou leuk vindt of niet, in Amerika gelden andere normen. Dat wij die normen als een tikje hypocriet ervaren doet helaas niet vreselijk ter zake. Apple controleert een miljoenenmarkt aan iPad- en iPhonebezitters en die wordt ontsloten op hun voorwaarden.
Bij zo’n uitgever die op hoge poten dreigt ‘een Moszko op de zaak te zetten‘ denk ik dan ook: besteed je geld nou maar aan boeken maken. Een vormgever heeft in 10 minuten een cover in elkaar gedraaid met een sterretje in plaats van de U en een wat vergroot uitgeverslogo over de kritieke gebieden van de damesanatomie. Probleem opgelost, loopt u vooral door.
Maar dat levert natuurlijk een stuk minder free publicity op…
Leave a Reply