Dat Kairos in aantocht was, wist ik, al bereikte het geboortekaartje – ik heb het over een boek: Kairos: een nieuwe bevlogenheid van Joke J. Hermsen, zij heeft het inmiddels ‘losgelaten’ – me met enige vertraging. Ik woon nu eenmaal niet in een postbus. Op dat kaartje de cover van het boek: Kairos, losgeweekt uit een fresco van Francesco de’ Rossi.
Kairos, de jongste zoon van Zeus: ‘de god van het geschikte moment’. Hij ‘vertegenwoordigde in de klassieke oudheid al die uitzonderlijke momenten waarop het denken een andere wending kon nemen en gold daarom als machtiger en invloedrijker dan Chronos (…).’
Ik weet nu al – na twee hoofdstukken – dat ik regelmatig geschikte momenten voorbij heb laten gaan, maar dat het me niet aan bevlogenheid ontbreekt… Ik weet ook hoe dat komt: ‘Volgens Aristoteles in zijn Problemata zouden met name degenen die over een melancholieke natuur beschikken gemakkelijk ontvlambaar voor het enthousiasme zijn: (…)’
Ik weet nu al dat ik lekker lang over Kairos: een nieuwe bevlogenheid ga doen. Omdat wat en hoe Joke Hermsen schrijft daartoe uitnodigt. En omdat zij in haar zoektocht naar ‘het mogelijk menselijke van de mens’ – van dat zoeken deed ze ook in Heimwee naar de mens en Stil de tijd al verslag – steeds maar weer uitkomt bij oude bekenden (filosofen en schrijvers) die ik toch al wilde (her)lezen. (Ik weet ook dat ik dat op enig moment weer op zal geven, omdat ik ‘voort’ moet.)
Zo ‘moet’ ik nu bijvoorbeeld terug naar Poolse tranen van Miriam Guensberg, vanwege Angelus Novus van Walter Benjamin – ‘De beroemde Angelus Novus van de geschiedenis uit Benjamins Geschiedkundige these IX (1940) heeft als taak om zich met zijn gezicht gewend naar de puinhopen van de geschiedenis rugwaarts de toekomst in te begeven, “teneinde de nieuwe tijd vanuit de onderbreking van het kairotische ogenblik te verbeelden” – omdat ik ‘wil’ kijken of Miriam Guensberg het Angelus Novus ook in die zin een rol van betekenis laat spelen voor haar personages.
Zo schiet het natuurlijk niet op. En dat is precies de bedoeling… hoop ik.
Kijktip: Voor wie voordat hij/zij in Kairos: een nieuwe bevlogenheid begint te weinig tijd heeft om via Stil de tijd: pleidooi voor een langzame toekomst in de sfeer te komen: Joke Hermsen en Jaap de Jonge legden de essentie van het verstrijken van de tijd vast in woord en beeld.
Stil de tijd, deel 1:
Stil de tijd, deel 2:
Hielke says
Ik heb ‘Kairos’ inmiddels tweemaal gelezen. Ik moet bekennen, dat ik het nieuwste boek van Joke Hermsen de eerste keer wellicht te snel heb gelezen, maar dat is mijn onhebbelijkheid. Ook ik keek lang reikhalzend naar dit boek, opdat ik nu eenmaal een groot fan van zowel Joke als haar boeiende boeken ben. ‘Kairos’ heeft een belangrijke boodschap voor ons allemaal. Alle Nederlanders zouden dit boek, en daarna ‘Stil de Tijd’ moeten lezen. Wat een wijsheid gaat hiervan uit. Geweldig. Ik,als amateur filosoof, weet zeker dat ik ‘Kairos’ zeker bij de hand zal blijven houden als een naslagwerk.