In Trouw haalt Philip Freriks herinneringen op aan een bezoek dat hij in 1971 bracht aan de toen 82-jarige acteur Albert Dieudonné. Dat ophalen van herinneringen doet Philip Freriks omdat tijdens het Holland Festival voor het eerst en eenmalig – op 14 juni – de film waarmee Albert Dieudonné naam maakte in al zijn glorie te zien zal zijn.
Albert Dieudonné (1889-1976) was Napoleon in Napoléon (1927) van Abel Gance. En Albert Dieudonné is zijn leven lang Napoleon gebleven. Dat bleek ook tijdens het bezoek van Philip Freriks:
Plotseling stijgt hij op, gooit zijn servet op tafel en grist vanachter de deur een kledingstuk. In een snelle beweging trekt hij een grijs-blauwe jas aan, plant een zwarte steek met cocarde op zijn hoofd en steekt zijn hand karakteristiek tussen de jaspanden. Hij kijkt over me heen in een oneindige verte, de kaken strak op elkaar.
En plotseling klinkt het martiaal:
‘Soldats!’
Op hetzelfde moment zwaaide de deur open en kwam het dienstertje met het hoofdgerecht binnen.
‘Pas maintenant,’ siste de keizer geërgerd en het dienstertje maakte geschrokken rechts omkeert. Mijn gastheer hernam zich.
‘Soldats!’ loeit hij weer. ‘Ik zal u naar de vruchtbaarste landerijen van de wereld brengen. Ge zult de macht hebben over rijke provincies en grote steden. Ge zult er eer, roem en rijkdom vinden.
Soldats, mankeert het u aan moed en strijdbaarheid?’
Het is de eeuwigheid van enkele seconden doodstil. Geen massaal ‘Vive l’empéreur’ zoals dat gebruikelijk was als de keizer gesproken had. Ik hoor een klok tikken. Buiten klinkt de sirene van een passerend politiebusje.
Verder niets.
Bruusk draait de keizer zich om alsof hij zijn paard wendt en verdwijnt via de deur uit beeld. Weg van de camera die alleen zichtbaar voor hem midden in de kamer moet hebben gestaan.
(In iets andere bewoordingen deed Philip Freriks al eerder verslag van deze ontmoeting.)
Er schijnen her en der nogal wat mensen rond te lopen die denken dat ze Napoleon zijn. Albert Dieudonné had iets meer recht van spreken dan deze ‘gekken’.
Napoléon van Abel Gance was een stomme film. Tijdens het Holland Festival speelt het Gelders Orkest live de filmmuziek. De componist van die muziek – Carl Davis, inmiddels 78 – is die middag dirigent van dienst.
Leave a Reply