Gisteren kocht ik bij mijn favoriete boekwinkel op het Spui Logbuch eines unbarmherzigen Jahres, de vertaling van Logboek van een onbarmhartig jaar van Connie Palmen (vertaling: Hanni Ehlers). Ik wilde iets nakijken, maar wist niet precies waar ik moest zoeken wat ik zocht. Dus kocht ik Logbuch eines unbarmheziges Jahres om het thuis naast het Logboek te leggen.
Omdat ik wat ik zoek gemarkeerd heb, vind ik in Logboek van een onbarmhartig jaar onmiddellijk wat ik in het Logbuch na wil kijken, en dan blijkt dat Connie Palmen gedaan heeft wat ze overwoog: ze heeft die ene niet bestaande datum die ze bij wijze van literair experiment aan de kalender toevoegde geschrapt. De nacht vol onrust hoort in Logbuch eines unbarmherzigen Jahres bij de dag die eraan vooraf ging.
Wat ik in de winkel al zag, krijgt thuis als ik plaats maak in de boekenkast voor Logbuch eines unbarmherzigen Jahres nog meer gewicht. Ik had gedacht Logbuch naast Die Erbschaft in de kast te zetten. Als ik dat boek dan ook maar even van de plank neemt, valt me op dat ook op de cover van dat boek werk van Anna Keel staat.
Voor Logbuch viel de keuze op Montauk, Aussicht aufs Meer bei schönem Wetter, terwijl Stilleben mit roten Tulpen und zwei Steinfuguren vor Balkontür – in beide gevallen is niet het hele werk afgebeeld. Meer vertalingen bezit ik nog niet, maar op de site van Dioges, waar het werk van Connie Palmen uitgegeven wordt zie ik dat dit niet de enige titels zijn waarvoor werk van Anna Keel gekozen werd.
Anna Keel was de vrouw van uitgever Daniel Keel, de man die Connie Palmen in Duitsland introduceerde. Anna Keel overleed in het jaar dat voor Connie Palmen zo onbarmhartig was (Daniel Keel overleed een jaar later). In Logboek van een onbarmhartig jaar schrijft ze over hun kennismaking:
‘Voordat ik die avond met Ruth Geiger, die voor de pr verantwoordelijk is, ga eten, drink ik bij Daniel thuis een aperitief. Ik herinner me niet dat een man me ooit eerder met zo veel trots voorstelde aan zijn vrouw. Anna is hoogblond, beeldschoon en flamboyant als een filmster. Ze hoeft geen drie zinnen te zeggen om duidelijk te maken dat ze ook nog eens intelligent, scherpzinnig, geestig en aardig is. Ik ben onmiddellijk weg van Anna’,
maar ook over de band die ze daarna opbouwden.
Wat er op de covers van Connie Palmens boeken staat, werd niet speciaal voor die gelegenheid door Anna Keel ontworpen. Dat deed Marten Jongema wel voor de boeken van Connie Palmen die bij Prometheus verschenen (vanaf Het weerzinwekkend lot van de oude filosoof Socrates, het omslag van De wetten werd door iemand anders bedacht).
Ook over Marten Jongema schreef Connie Palmen in Logboek van een onbarmhartig jaar:
‘Marten Jongema is de grafisch ontwerper van de boekomslagen van mijn romans en essays. In de afgelopen twintig jaar was hij een van de eersten met wie ik over een boek sprak zonder dat er een manuscript voorhanden was. Hij had aan een half woord genoeg om te weten waar het voor mij om draaide en ging dan aan de slag. Naar de vertaling die hij maakte van de inhoud van een roman of essay naar een beeld, was ik zo nieuwsgierig dat het me vaak te lang duurde eer hij met een tekening kwam. Hij genoot van die opwinding, ze maakte hem trots. “Er komen twee hoofden bij elkaar,” noemde ik het verbond tussen ons.’
Ook voor Logboek van een onbarmhartig jaar zou hij het omslag ontwerpen. Hoewel hij toen al ziek was. Het kwam er uiteindelijk niet meer van. Marten Jongema overleed op 7 april 2011.
Leave a Reply