Een keer in de zoveel tijd is de wereld der wiskundigen in rep en roer. Dan is er een priemgetal gevonden dat groter is dan alle voorgaande priemgetalen. De laatste keer dat het ene priemgetal het andere overtrof is alweer enige tijd geleden.
Toen – in februari 2013, 24 februari is sinds jaar en dag π-dag – konden een professor en zijn promovendus hun geluk niet op. Weer was het grootste priemgetal ooit ontdekt. Het werd hoog tijd, de vorige keer dat het grootste priemgetal ooit ontdekt werd is toch al weer vier jaar geleden. Het grootste priemgetal is sindsdien: 257.885.161 -1.
Dat ziet er heel overzichtelijk uit, maar wie het uit wil spreken is non-stop bezig tot 30 augustus, vertelde een al even enthousiast wiskundemeisje. Het is een getal van zeventien miljoen cijfers.
De dag nadat alle media-aandacht uitging naar het grootste priemgetal ooit was het π dat de aandacht wist te trekken. De beste geheugenatleet, in training om alle 24.000 cijfers achter de komma foutloos te kunnen reproduceren. Dat duurt nog even: hij kent er nu 1.750 en daarvan kwam hij een proeve van zijn kunnen tonen op televisie.
Zelf heb ik meer met Pi – Life of, als schijn je sinds de film Pie te moeten zeggen – dan met π, maar al die aandacht voor cijfers en getallen maakte mij wel nieuwsgierig: bestaat er ook een priem- of π-gedicht? En warempel ja! De wiskunde en de poëzie vonden elkaar nog veel vaker, zie hier.
En dan is er ook nog deze Griekse tango van Drs. P.
Verleden week bezocht ik voor de eerste maal mijn bovenbuur
Het had te maken met lekkage, naar ik meen, of met de huur
Er hing een levensecht portretje van een cirkel aan de muur
En hij ontpopte zich als vreemde en ascetische figuur
Die zich in leven hield met brokjes en augurken in het zuur
‘Het schikt me slecht, ik moet veel werk verrichten’, sprak hij overstuur
‘Ik heb al jaren een obsessie en die geeft me rust nog duur
Daar ik verslaafd ben aan de cirkelkwadratuur’
‘Als men de omtrek van de cirkel, zo begon hij zijn verhaal
‘Gaat delen door de doorsnee, uiteraard is die twee keer de straat
Dan komt er een quotiënt, ja mag ik even stilte in de zaal
Vaak zegt met tweeëntwintig zevende maar dat is te globaal
In feite is het twee pi r en dat is lang niet zo banaal
Het blijkt dat pi irrationeel is en daarbij transcenataal
En een computer heeft het uitgerekend, is dat niet geniaal
Tot in de weet ik veel hoeveelste decimaal’
‘Ja deze pi, dat staat te lezen in de encyclopedie,
Is eeuwenoud en wetenschappelijk en Grieks en vol magie
Als ik zo pieker over pi spreekt u wellicht van een manie
Maar zijn wij allen niet neuro-, fana-, roman- of mystici
Een ander heeft een kolibrie, een relikwie of een fobie
Maar ik verdiep me onophoudelijk en zonder compromis
In dit unieke en verheven wonder der planimetrie
Ik zoek het antwoord op het grote raadsel pi’
Na deze woorden onderbrak hij spastisch hijgend zijn gepraat
En er verscheen een onrustbarend kleurenspel op zijn gelaat
Dus ik begon al rond te kijken naar een zuurstofapparaat
Maar hij bedaarde en hervatte zijn verhandeling kordaat
‘Er is een andere formule, die is ook niet van de straat
De oppervlakte van een cirkel immers is pi r kwadraat
En om de waarde van die pi nu eens te zien in vol ornaat
Dat is wat mij als ideaal voor ogen staat’
‘Aldus vind ik drie komma een vier een vijf negen twee zes vijf
Etcetera etcetera, ja het heeft heel wat om het lijf
Zodat ik elke morgen na het opstaan eventjes verstijf
Bij de gedachte aan de eindeloosheid van dit tijdverdrijf
Waarna ik mij toch altijd weer verman en in mijn handen wrijf
Ik grijp de rekenliniaal of ook wel eens de rekenschijf
Ik zet me neer en calculeer en schrijf en calculeer en schrijf
En ik zal blijven zoeken tot ik er in blijf’…
Maar er gaat natuurlijk niets boven het horen zingen van de drs.
Het zal niemand verbazen dat ook wiskundemeisje / zomergast Ionica Smeets zich over bijzondere getallen als π gebogen heeft. Zij deed dat onder andere in februari van dit jaar tijdens een lezing in het kader van Studium Generale Twente.
Dit stuk staan in een andere vorm ook op De Contrabas.
Leave a Reply