HANTA

Literatuur en meer

  • Home
  • Over Hanta
  • Contact
  • Privacy statement
  • Columns
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Blog
  • Meer
    • Liliane leest
    • Kettinglezen & rijgschrijven
    • Mediamoment
    • Sportzomers en -winters!
    • Zomergasten
    • Thuisblijfreizen
    • Bouke’s blues
    • Proza
    • Poëzie
You are here: Home / blog / Val van de Muur: De jaren na de val

Val van de Muur: De jaren na de val

13/11/2014 by Liliane Waanders Leave a Comment

25 Jahre MauerfallIk geloof niet dat ik over 25 jaar nog weet wat ik deed op de dag dat in Duitsland de doden die door de Muur vielen herdacht werden en gevierd werd dat de Muur zelf 25 jaar daarvoor viel. Het herdenken en vieren is grotendeels aan mij voorbij gegaan. Ik zat te schrijven.

Al zappend verzamelde ik indrukken. Uit wat ik zag, maakte ik op dat het vooral een lokaal feestje was. Er waren volgens mij opmerkelijk weinig officiële buitenlandse gasten (‘Gorbi’ was er, hij is ereburger van Berlijn, en Lech Wałęsa: mannen die aan hun kant van de Muur deden wat ze vonden dat ze moesten doen). Wel was er veel publieke belangstelling uit buurlanden (de treinen reden weer). Ik zag Angela Merkel handen schudden met Holländer.

Vierden ze in Berlijn dan alleen de val van de Muur en niet het einde van de Koude Oorlog.

(‘Wij’ keken vooral terug met mensen die er bij de bouw (1961) en de val van de Muur bij waren, en ‘we’ deden verslag van de festiviteiten. De duiding schoot er een beetje bij in.)

Het kan zijn dat ik door al dat zappen wezenlijke informatie gemist heb.

Het kan ook zijn dat ik te hoge verwachtingen had omdat ik in de week voorafgaand aan de herdenking en viering van 25 Jahre Mauerfall Na de val: Nederland na 1989 van Hanco Jürgens las.

Hanco Jürgens – historicus, als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het Duitsland Instituut Amsterdam – drukte mij met mijn neus op de Europese feiten. De val van de Muur, de Duitse eenwording en het einde van de Koude Oorlog maakten dat Nederland naar de rand van het continent gedrukt werd en noodgedwongen nieuwe beste vrienden moest zien te vinden (en daarbij aan Duitsland dacht).

Misschien dat ik er daarom vanuit ging dat de herdenking en de viering in Berlijn een minder nationaal karakter zouden hebben.

Na de val 3.inddHanco Jürgens dist in Na de val: Nederland na 1989 een groot aantal gebeurtenissen, koerswijzigingen en confrontaties op – ik heb ze allemaal bewust meegemaakt, maar ze stonden me niet allemaal even scherp meer voor de geest, laat staan dat ik de onderlinge verbanden helemaal helder had – die volgens hem niet los gezien kunnen worden van de veranderende verhoudingen die het gevolg zijn van de val van de Muur.

Daarmee zoekt Hanco Jürgens de verklaring voor de politieke en maatschappelijke veranderingen in Nederland in de laatste 25 jaar verder van huis dan menig collega:

‘Ik wil op zoek naar de oorzaken van grote maatschappelijke veranderingen in Nederland in de afgelopen vijfentwintig jaar. Meestal worden de oorzaken gezocht in interne verhoudingen in de Nederlandse samenleving, zoals de kloof tussen burger en politiek, het democratisch tekort, de vrijblijvende tot niets verplichtende tolerantie, de negatieve effecten van open grenzen op de arbeidsmarkt voor laagopgeleiden, voortdurende soevereiniteitsoverdracht van Den Haag naar Brussel, een terugkerend klein-maar-dappersyndroom of een hardnekkig onbehagen in de politieke cultuur. De debatten zijn er vaak op Nederland zelf gericht, alsof dat wat buiten het land gebeurt weinig relevant is.’

Onterecht volgens Jürgens, want Nederland is het meest vernetzte land. Netwerken: waarin een klein land groot moet zijn. (Alleen daarom al is het pijnlijk om te lezen dat Nederland zich tijdens het heroriënteren regelmatig verslikte en voor zijn beurt sprak, én dat meer dan eens een staatsman het landsbelang ondergeschikt maakte aan persoonlijke ambities.)

Hoewel ik me niet deskundig genoeg acht om een definitief oordeel over Na de val vellen, maar ik raakte door het boek van Hanco Jürgens in een Europese stemming en zag daardoor wat er zondag door deze en gene in Berlijn gezegd werd over dromen en vrijheid in een breed, internationaal perspectief.

Misschien ook interessant:

  1. Val van de Muur: Daar gebruikten ze doping
  2. Val van de Muur: Nelleke Noordervliet in Rotterdam en Berlijn
  3. Hoe de Duitse boekenmarkt de Nederlandse literaire canon wel / niet beïnvloedde
  4. Christa Wolf was nergens thuis in de wereld

Filed Under: blog Tagged With: 25 Jahre Mauerfall, Berlijn, Hanco Jürgens, Na de val: Nederland na 1989, val van de muur

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Zoeken

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Nieuwste berichten

  • Raoul de Jong boegbeeld Boekenweek, maar zijn werk wordt in hokjes gestopt
  • Rascha Peper: nu is ze er echt niet meer
  • Literatuur: het belang van representatie
  • Een kwestie: Roald Dahl aan de literaire schandpaal
  • Vragen naar de bekende weg: over het Kinderboekenweekgedicht van Pim Lammers

Spotlight

Auteurs

  • Liliane Waanders

Meest gelezen deze week

Tags

Adriaan van Dis Arnon Grunberg beeldende kunst boek boeken boekenweek Cees Nooteboom column De wereld draait door dood dwdd film fotografie gedicht Ilja Leonard Pfeijffer Jan Brokken journalistiek K.Schippers kunst lezen literatuur Louise O. Fresco Marguerite Duras muziek Oek de Jong Olympische Spelen Poetry International poëzie recensie roman Rotterdam schrijven sportzomer sportzomer 2012 sportzomer 2013 sportzomer 2014 stoïcijn tennissen Tour de France vertalen Virginia Woolf voetballen wielrennen William Shakespeare zomergasten

Zoeken

Volg Hanta

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Hoofdmenu

  • Home
  • Over Hanta
  • Columns en beschouwingen
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Meer
  • Contact
  • Privacy statement

Rubrieken

  • Liliane leest
  • Kettinglezen & rijgschrijven
  • Mediamoment
  • Sportzomers en -winters!
  • Zomergasten
  • Thuisblijfreizen
  • Bouke’s blues
  • Proza
  • Poëzie

Net binnen

  • Raoul de Jong boegbeeld Boekenweek, maar zijn werk wordt in hokjes gestopt
  • Rascha Peper: nu is ze er echt niet meer
  • Literatuur: het belang van representatie

Archief

Auteurs

  • Liliane Waanders

Copyright © 2023 · News Pro Theme on Genesis Framework · WordPress · Log in

Hanta gebruikt cookies. Omdat een blog runnen zonder nou eenmaal niet kan. Wilt u geen cookies, zie dan de instructies hier: Meer over cookies Ok, ik snap het
Privacy & Cookies
Necessary Always Enabled