HANTA

Literatuur en meer

  • Home
  • Over Hanta
  • Contact
  • Privacy statement
  • Columns
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Blog
  • Meer
    • Liliane leest
    • Kettinglezen & rijgschrijven
    • Mediamoment
    • Sportzomers en -winters!
    • Zomergasten
    • Thuisblijfreizen
    • Bouke’s blues
    • Proza
    • Poëzie
You are here: Home / blog / De man die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond

De man die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond

25/05/2015 by Liliane Waanders 2 Comments

De uitvreter - NescioToen ik de afgelopen week op een woonboot in een Amsterdamse gracht enig achterstallig leeswerk verrichtte, realiseerde ik mij iets. Ik realiseerde mij dat ik me nooit afgevraagd heb wie toch die man was die de Sarphatistraat de mooiste straat van Amsterdam vond.

Toen ik me dat realiseerde, vroeg ik me eerst af waarom eigenlijk niet.

Misschien omdat die zin die vraag overbodig maakt. Zeg nou zelf:

‘Behalve den man, die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond, heb ik nooit een wonderlijker kerel gekend dan den uitvreter’,

is een ijzersterke opening. Dat moet Nescio geweten hebben.

Maar misschien vroeg ik het me ook niet af omdat het in de zin waarin die man voorkomt, niet om die man gaat. Als lezer voel je op je klompen aan dat het om ‘den uitvreter’ gaat. Waarom zou dat verhaal anders De uitvreter heten.

(Over wie er wonderlijker was, die man of de uitvreter, kun je van mening verschillen…)

Of misschien was ik toen – het is al heel wat jaren geleden dat ik De uitvreter van Nescio las – nog wel zo’n onbevangen lezer die er gewoon niet aan dacht dat  achter die man iemand schuil ging die door Nescio gekend werd. Een lezer die geloofde in 100% verbeelding en maling had aan het autobiografische.

Maar door dat achterstallig leeswerk kan ik er niet meer om heen. Sinds ik in een interview over ambachtelijkheid – Stijl is Ambacht: niet aangeboren, moeizaam verworven, in Door het beeld – Door het woord – René Gude dit tegen Peter Henk Steenhuis heb horen ‘zeggen’:

‘Oprechtheid is een kunst die men leren moet, zegt de man die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond, de Internationale School voor Wijsbegeerte stichtte en die Nescio de merkwaardigste man noemt die hij ooit ontmoet heeft naast den uitvreter – Frederik van Eeden dus’,

weet ik wie die man was.  (Nooit zal die zin nu nog hetzelfde klinken, maar ik zal proberen Frederik van Eeden te vergeten als ik hem citeer.)

Maar toen wilde ik natuurlijk weten in welke context Frederik van Eeden zich over de Sarphatistraat uitgelaten heeft.

Het schijnt dat hij – Van Eeden dus – de Sarphatistraat in 1888 een voorbeeld van Nederlandse wansmaak noemde, terwijl hij zich kon herinneren die straat vroeger de mooiste straat van de stad gevonden te hebben.

Nescio overdrijft in de openingszin van De uitvreter dus dichterlijk.

Door het woord - Door het beeld - Peter Henk Steenhuis en René GudeDoor het beeld – Door het woord
Peter Henk Steenhuis en René Gude
Leusden : ISVW, 2015
ISBN 978-90-91693-50-2

 

 

Misschien ook interessant:

  1. Kijken zonder woorden: kan dat? Peter Henk Steenhuis vraagt het zich af
  2. Ambachtelijk schrijven is een kunst
  3. Nescio die de Fenolijn van Vroege vogels belt
  4. Boekenweekblog: Henry David Thoreau aan de oever van Walden Pond

Filed Under: blog Tagged With: De uitvreter, Door het woord, Frederik van Eeden, Nescio, Peter Henk Steenhuis, René Gude, Sarphatistraat

Comments

  1. Jacky van den Dikkenberg says

    04/02/2016 at 21:37

    Frederik van Eeden publiceerde in 1888 in de Nieuwe Gids een artikel over ‘Een Liefde’ van Lodewijk van Deyssel (‘Een onzedelijk boek’). Hierin komt de volgende passage voor:
    “Als den dag van gisteren heugt het mij hoe ik de Sarphatistraat de mooiste straat van Amsterdam vond – en ik meen vrij goed te weten wat de menschen voelen, die dat nog zoo vinden. ”
    Nescio had iets met Van Eeden, al weet ik niet weet of ze elkaar ooit ontmoet hebben. Naar het voorbeeld van Walden probeerde Nescio met een aantal vrienden in 1901-1903 een idealistische kolonie op te richten in het Gooi. Ten tijde dat hij De Uitvreter schreef (jaren later), lagen die aspiraties als een melancholiek makende herinnering achter hem. Voor Nescio was Van Eeden, aanvankelijk de goeroe van Walden inmiddels verworden tot de wonderlijke kerel die de Sarphatistraat tot de mooiste straat van Amsterdam had gevonden. Ik denk dat Nescio het citaat niet meer hebben opgezocht, maar het uit zijn hoofd hebben geciteerd of bewust geparafraseerd.

    Reply
    • Jacky van den Dikkenberg says

      04/02/2016 at 21:41

      Frederik van Eeden publiceerde in 1888 in de Nieuwe Gids een artikel over ‘Een Liefde’ van Lodewijk van Deyssel (‘Een onzedelijk boek’). Hierin komt de volgende passage voor:
      “Als den dag van gisteren heugt het mij hoe ik de Sarphatistraat de mooiste straat van Amsterdam vond – en ik meen vrij goed te weten wat de menschen voelen, die dat nog zoo vinden. ”
      Nescio had iets met Van Eeden, al weet ik niet weet of ze elkaar ooit ontmoet hebben. Naar het voorbeeld van Walden probeerde Nescio met een aantal vrienden in 1901-1903 een idealistische kolonie op te richten in het Gooi. Ten tijde dat hij De Uitvreter schreef (jaren later), lagen die aspiraties als een melancholiek makende herinnering achter hem. Voor Nescio was Van Eeden, aanvankelijk de goeroe van Walden inmiddels verworden tot de wonderlijke kerel die de Sarphatistraat tot de mooiste straat van Amsterdam had gevonden. Nescio heeft het citaat denk ik niet meer opgezocht, maar het uit zijn hoofd geciteerd of bewust geparafraseerd.

      Reply

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Zoeken

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Nieuwste berichten

  • Waar strijken schrijvers neer?
  • Watou zijn wij op aarde?
  • Recensie: Zomergasten: Bibi Dumon Tak is inmiddels ergens
  • Louis Couperus (her) lezen
  • Wie blijft? : de omloopsnelheid van een schrijver

Spotlight

Auteurs

  • Liliane Waanders

Meest gelezen deze week

Tags

Abdelkader Benali Adriaan van Dis Arnon Grunberg beeldende kunst boek boeken boekenweek Cees Nooteboom column De wereld draait door dood dwdd film fotografie gedicht Ilja Leonard Pfeijffer Jan Brokken journalistiek K.Schippers kunst lezen literatuur Louise O. Fresco Marguerite Duras Oek de Jong Olympische Spelen Poetry International poëzie recensie roman Rotterdam schrijven sportzomer sportzomer 2012 sportzomer 2013 sportzomer 2014 stoïcijn tennissen Tour de France vertalen Virginia Woolf voetballen wielrennen William Shakespeare zomergasten

Zoeken

Volg Hanta

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Hoofdmenu

  • Home
  • Over Hanta
  • Columns en beschouwingen
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Meer
  • Contact
  • Privacy statement

Rubrieken

  • Liliane leest
  • Kettinglezen & rijgschrijven
  • Mediamoment
  • Sportzomers en -winters!
  • Zomergasten
  • Thuisblijfreizen
  • Bouke’s blues
  • Proza
  • Poëzie

Net binnen

  • Waar strijken schrijvers neer?
  • Watou zijn wij op aarde?
  • Recensie: Zomergasten: Bibi Dumon Tak is inmiddels ergens

Archief

Auteurs

  • Liliane Waanders

Copyright © 2023 · News Pro Theme on Genesis Framework · WordPress · Log in

Hanta gebruikt cookies. Omdat een blog runnen zonder nou eenmaal niet kan. Wilt u geen cookies, zie dan de instructies hier: Meer over cookies Ok, ik snap het
Privacy & Cookies
Necessary Always Enabled