Beginnen aan een boel Brodsky

Toen tijdens Poetry International Strohalmen voor de lezer: een ruime keuze uit de gedichten van Joseph Brodsky ten doop gehouden werd, was de dichter (1940 – 1996) de grote afwezige. Er werd weliswaar een filmpje getoond van een optreden van Joseph Brodsky tijdens een Poetry lang geleden, maar geen van de genodigden – Kees Verheul, de samensteller van Strohalmen voor de dichter, en festivaldichters Peter Verhelst en Philip Nikolayev – waagde het woorden van Brodsky in de mond te nemen.

Ik vond dat eerlijk gezegd jammer. Zeker nadat Peter Verhelst verteld had hoe groot de indruk was die de poëzie Brodsky op hem gemaakt had en hoe urgent hij het werk achtte (Verhelst gaf eerlijk toe dat hij de gedichten van Brodsky niet kende. Dat hij ze vanwege het gesprek gelezen had).

En nadat Philip Nikolayev duidelijk gemaakt had dat zijn werk dan wel niet op dat van Brodsky lijkt, maar hij wel een verwantschap met hem voelt vanwege overeenkomsten in hun persoonlijke geschiedenis (beiden groeiden op in de Sovjet-Unie en weken uit naar de Verenigde Staten, waarna ze na verloop van tijd in de taal van dat nieuwe land gingen dichten).

Later begreep ik dat het maar goed was dat niemand zich aan de woorden van Joseph Brodsky gewaagd had. Mensen die het kunnen weten – trouwe bezoekers van Poetry, die Joseph Brodsky daar zelf nog hebben zien optreden – verzekerden mij dat de gedichten van Joseph Brodsky het beste tot hun recht komen als ze door Joseph Brodsky zelf voorgedragen worden.

Ik sta op het punt in Strohalmen voor de lezer te beginnen. Omdat ik niet goed weet hoe de meer dan achthonderd pagina’s te lijf te gaan, maak ik een omtrekkende beweging en laat ik me door Brodsky een gedicht voorlezen.
Uit het beschikbare materiaal kies ik Plato doorgedacht (de vertaling in Strohalm voor de lezer – het gedicht staat op bladzijde 409 – is van Peter Zeeman, maar die vertaling loopt niet helemaal synchroon met de ondertitels):

Kees Verheul vindt het niet nodig om dit gedicht in Strohalmen voor de lezer nader toe te lichten. Ik weet nu zeker dat me heel wat te doen staat.