Dat Kamel Daoud zich gaat toeleggen op de literatuur vond ik aanvankelijk een verheugend bericht. Ik was vorig jaar nogal onder de indruk van Moussa of de dood van een Arabier, een roman die voortborduurt op De vreemdeling van Albert Camus. Door zijn broer Haroen te laten reflecteren op de in zijn ogen zinloze dood van de naamloos gebleven Arabier in De vreemdeling geeft Kamel Daoud een actuele draai aan een inmiddels klassiek boek.
Wat ik vorige week volkomen over het hoofd zag toen ik kennis nam van Daouds keuze, was dat het helemaal niet zijn keuze is om zich toe te leggen de literaire tak van zijn werk. Hij vindt dat hij niet anders kan nadat hij vanwege zijn opiniërende stukken over de aard van de islam voor islamofoob is uitgemaakt en van koloniaal paternalisme is beschuldigd.
Dat er in 2014 na het verschijnen van Moussa of de dood van een Arabier een fatwa over hem uitgesproken werd, deert Kamel Daoud schijnbaar minder dan dat hij recent door wetenschappers uit diverse disciplines van islamofobie en koloniaal paternalisme is beschuldigd (nadat hij zich uitermate kritisch uitliet over het schenden van de integriteit van het lichaam van vrouwen door mannen die als zij de wetten van hun geloof zouden naleven hun vingers thuis hadden moeten houden).
In zijn laatste column in Le Quotidien d’Oran die op 22 februari jl. verscheen, legt Kamel Daoud uit hoe hij tot zijn beslissing is gekomen. Hij doet dat in de vorm van een brief. Een brief aan een goede vriend (de Amerikaanse journalist Adam Shatz, die Kamel Daoud vorig jaar voor The New York Times Magazine portretteerde toen zijn roman in het Engels verscheen, maar zich recentelijk kritisch uitliet over Daouds stellige meningen).
Daoud zegt de journalistiek gedag, trekt zich terug uit de schijnwerpers, en belooft in de toekomst van zich te laten horen:
‘J’arrête le journalisme sous peu. Je vais aller écouter des arbres ou des cœurs. Lire. Restaurer en moi la confiance et la quiétude. Explorer. Non pas abdiquer, mais aller plus loin que le jeu de vagues et des médias. Je me résous à creuser et non à déclamer.’
Maar helemaal gelukkig lijkt hij toch niet met dit besluit. Ook al herwint hij er een vorm van vrijheid mee.
Leave a Reply