Nog niet zo lang geleden draaide Lucebert in Bergen nog een keer zijn mooie ritselende revolutie af. Dat wil zeggen: er was een tentoonstelling te zien gewijd aan het werk van de schilder/dichter die thuis was in Bergen. Daar waar toen zijn werk hing, hangt nu wat een van zijn vrienden maakt. De titel van de tentoonstelling is ontleend aan een gedicht dat Lucebert voor die vriend maakte:
Overmacht
voor Armando
vergooid overschaduwd
blinkt uit binnen elk kader
alles overtredende kaders van misdaad
ontspoort uitgegleden
in het remspoor van de tijd
misdadiger wordt weldoener
hij maakt koek van boeien puree van traliën
de achtervolger uit eigen strot gestuwd
laat zich bijtanken op doodshoogte
bij het lenig ontduiken van stoten in de maagstreek
knarsetanden heel even zijn kuiten
zijn ogen angels vastgezet in raakvlak
in vergezicht bijten in het drekspoor van de tijd
alles ontspoort van wit naar zwart
van de weg weg maar de weg raakt hem niet kwijt
bijna een man van de wetenschap in schappen
liggen hier omwegen daar overwegen
keurig geordend de rampen van de stilstand
en de dubbele borrelplaat van de borrelpraat
das war ich da war ich prosit vergangenheit
paukenpaniek bij het pokeren met tijd
laat het hem in alle eenvoud zien
sierpruik naast bierbuik mager lijk naast kadaver
hij heeft het aanvaard zo gelaten
als had hij alles geleefd geleden
vergeten niets en zeker niets aanbeden
Volgens het museum – culturele buitenplaats Kranenburgh – komt het erg op de klemtoon aan. Overmácht is iets anders dan óvermacht: ‘Met de klemtoon op de laatste lettergreep verwijst de titel letterlijk naar macht. Ligt het accent op ‘over’ dan heeft het iets onmachtigs.’
Overmacht is overigens ook een verhaal. Een kort verhaal van Armando uit de bundel Ter plekke: de ultrakorte verhalen tot nu toe. Het zijn maar een paar zinnen:
‘Inmiddels heeft de zon de vlakte benaderd, langs de rivier stroomt het gras, een rotsblok op de helling, de weg loopt dwars langs de plek.
Zie hier een doffe overmacht.’
Waarmee er weer het nodige gerelativeerd is.
Relativeren is iets waar Armando sowieso goed in is.
‘Hoe is het mogelijk dat ik al die schilderijen toen heb gemaakt?’, zegt Armando over Armando, in een gesprek met Jeroen Wielaert.
Leave a Reply