Boekenweekblog: Snark, Slaai of Strok?

Noem dat maar nonsens, een gedicht waarin het geluk gezocht wordt. Want dat schijnt de diepere betekenis van The Hunting of the Snark van Lewis Carroll te zijn. In elk geval maakte de schrijver geen bezwaar tegen deze interpretatie.
Dat snap ik. Want ook als je The Hunting of the Snark zo leest, blijft het raadsel bestaan. Wat geluk is, ligt niet vast. Het kan allerlei gedaanten aannemen, en dat geldt ook voor een snark. Die heb je ook in soorten en maten.

Zoals van vertalers van The Hunting of the Snark het uiterste gevraagd wordt, zo wordt ook illustratoren uitgedaagd. Terwijl het ook weer niet de bedoeling is dat de ultieme snark getoond wordt.

Ik had al een Snark (Lewis Carroll),

‘Just the place for a Snark! the Bellman cried,
as he landed his crew with care;
Supporting each man on the top of the tide
By a finger entwined in his hair.’

een Snark

‘Echt een plek voor een Snark!’ riep de Belman luid,
en ontscheepte zijn bemanning zonder gevaar.
Hij hief elke man boven de golven uit
Met een vinger verstrikt in hun haar.’

(vertaling: Henri Ruizenaar)

en een Slaai in de kast staan.

‘Echt een plek voor een Slaai!’ deed de Omroeper kond –
Voor zijn mannen het sein voor de landing;
Aan een haarlok die hij om zijn vinger wond
Hield hij ze boven de branding.’

(vertaling: Jan Kuijper)

Vorige week kwam daar een Strok bij.

‘Prima plek voor een Strok!’ riep de Wachter luid,
En ontscheepte er zonder gevaar.
Hij hief elke man boven de golven uit
Met een vinger, verstrikt in zijn haar.

(vertaling: Evert Gerardts)

De opening van het gedicht is nog relatief realistisch. The Hunting of the Snark is ‘an agony in 8 fits’ / ‘Een doodsstrijd in 8 stuiptrekkingen’ (Ruizenaars) / ‘Een agonie in acht schokken’ (Kuijper) / ‘Een worsteling in acht dreunen’ (Gerardts). Lewis Carroll doet alleen maar alsof hij een heel serieus verhaal vertelt, maar hij is vooral creatief met taal. En de vertalers doen dat op hun manier dunnetjes over.

Ondertussen blijft het de vraag hoe een snark eruit ziet. Al heeft wie de laatste tekening van Henry Holiday in het Engelse origineel (en in De jacht op de Slaai) goed bekijkt al een idee.