HANTA

Literatuur en meer

  • Home
  • Over Hanta
  • Contact
  • Privacy statement
  • Columns
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Blog
  • Meer
    • Liliane leest
    • Kettinglezen & rijgschrijven
    • Mediamoment
    • Sportzomers en -winters!
    • Zomergasten
    • Thuisblijfreizen
    • Bouke’s blues
    • Proza
    • Poëzie
You are here: Home / Alles / (non-)fictie / recensies / prozarecensies / Recensie: Oude werken, jonge schrijvers – Willem Bongers-Dek en Marianne Hommersom (red.)

Recensie: Oude werken, jonge schrijvers – Willem Bongers-Dek en Marianne Hommersom (red.)

08/12/2018 by Liliane Waanders Leave a Comment

80 jaar oorlog: laat de voorwerpen spreken

Makkelijk zal het niet geweest zijn voor de achttien ‘jonge schrijvers’ – deelnemers aan het talentenprogramma ‘schrijfresidentie Parijs’ van de Buren – die een keuze mochten maken uit de ‘oude werken’ die in het Rijksmuseum samen het verhaal van ’80 jaar oorlog’ vertellen. Veel van die artefacten en kunstwerken staan ook afgebeeld in het boek 80 jaar oorlog dat de tentoonstelling begeleidt. Hoewel het in het boek gaat om de essays waarin het verloop van de oorlog wordt beschreven en verhalen over degenen die hem ondergingen worden verteld, zijn de afbeeldingen zeker niet van ondergeschikt belang.
Zelfs zonder woorden vertellen zij een verhaal, maar wat spreekt vervolgens zo tot de verbeelding dat zij nieuwe woorden uitlokken die een andere kijk op onderdelen van de Tachtigjarige Oorlog, de Opstand van de Nederlanden tegen de Spaanse koning, geven?

Senior conservator geschiedenis Gijs van der Ham stelde de tentoonstelling in het Rijksmuseum samen, had een groot aandeel in het bijbehorende boek en was ook degene die Vlaams-Nederlands Huis deBuren, centrum voor cultuur en debat, benaderde met de vraag of ze een bijdrage wilden leveren aan de publieksactiviteiten rondom de tentoonstelling. Dat resulteerde in Oude werken, jonge schrijvers, waarin achttien jonge Vlaamse en Nederlandse schrijvers een stem geven aan een van de kunstwerken of artefacten. Anke Verschueren, Aya Sabi, Dewi de Nijs Bik, Gena Kagermanov, Imane Kostet, Joost Oomen, Kaya Erdinç, Linda van der Pol, Max Urai, Naomi Jacobs, Selma Franssen, Simone Atangana Bekono, Thijs Joores, Uschi Cop, Vicky Francken, Willem Pije, Yelena Schmitz en Younes van den Broeck namen de uitdaging aan.

Een aanzienlijk deel van deze achttien nam het een stem geven heel letterlijk en verbeeldde zich het voorwerp of iemand op het gekozen kunstwerk zijn – Dewi de Nijs Bik bijvoorbeeld die namens een scheepskanon in dienst van de V.O.C. spreekt, of Uschi Kop die het beulszwaard is waarmee mogelijk Johan van Oldenbarnevelt is onthoofd, en Linda van der Pol die Anna, een meisje van tien dat rechtsvoor op een schilderij van Maerten de Vos staat, aan hedendaagse toeschouwers tekst en uitleg laat geven – en reflecteren zo van heel dichtbij op wat er tussen 1568 en 1648 geschiedde. Een enkeling – waaronder Selma Fransen die de stem van Patientia vertolkt – heeft zelfs de euvele moed om over de grenzen van de tijd naar het nu te kijken, en kanttekeningen te plaatsen bij de hedendaagse vooringenomenheid.

Naast het proza, de poëzie en de ‘gesproken woorden’ – de geschiedenis van Johan de Wit klinkt dankzij Younes van den Broek aka Spitler heel eigentijds – die dit ‘in de huid kruipen van’ oplevert, kiest een aantal schrijvers voor een meer beschouwende vorm. Maar alle schrijvers blijven heel dicht bij het door hen gekozen artefact of kunstwerk. Dat uit alle teksten bijna als vanzelfsprekend geëngageerdheid spreekt, zegt iets over de aankomende generatie schrijvers, die bovendien zo veelstemmig is dat de kans dat het verleden verzwegen kan worden steeds kleiner wordt.

‘Zo lang jij het bent die in de tekst zit, jouw stem doorheen de regels klinkt en de lezer het gevoel heeft dat hij met een authentiek zelf te maken heeft, kan je vrijwel alles doen binnen de context van een roman’, gaf Maxim Februari, één van de drie schrijvers – de andere twee waren Rachida Lamrabet en Annelies Verbeke – met wie de achttien schrijvers die uitgeverkoren waren te resideren in de Parijse residentie van deBuren over het vak afgelopen zomer in gesprek gingen, zijn gehoor mee. Zijn aanmoediging was niet aan dovenmansoren gericht. Want hoewel er een zekere overlap is in keuze en aanpak, durven de deelnemers – die tijdens het programma ook nog de opdracht kregen om zich vanuit het heden tot een van de fenomenen die de jaren zestig karakteriseren te verhouden – zich uit te spreken en zichzelf weg te cijferen en dat levert zeker in een aantal gevallen, zoals het verhaal van Joost Oomen over de hoed van Ernst Casimir I en het gedicht van Vicky Francken over een borstbescherming bij een harnas uitermate geslaagde literatuur op.

Behalve een geschreven versie van de teksten – gebundeld in Oude werken, jonge schrijvers – zijn de bijdragen ook te beluisteren op de site van Nooit meer slapen of in de soundcloud van deBuren.

 

Oude werken, jonge schrijvers
Willem Bongers-Dek en Marianne Hommersom (red.)
Brussel – deBuren, 2018

Op 15 december treden Anke Verschueren, Aya Sabi, Dewi de Nijs Bik, Gena Kagermanov, Imane Kostet, Joost Oomen, Kaya Erdinç, Linda van der Pol, Max Urai, Naomi Jacobs, Selma Franssen, Simone Atangana Bekono, Thijs Joores, Uschi Cop, Vicky Francken, Willem Pije, Yelena Schmitz en Younes van den Broeck op in Amsterdam tijdens het programma Mais oui, Paris in Perdu.

Niets gevonden.

Filed Under: prozarecensies Tagged With: 80 jaar oorlog, Anke Verschueren, Aya Sabi, De Buren, deburen, Dewi de Nijs Bik, Gena Kagermanov, Imane Kostet, Joost Oomen, Kaya Erdinç, Linda van der Pol, Max Urai, Maxim Februari, Naomi Jacobs, Oude werken jonge schrijvers, ounes van den Broeck, Rijksmuseum, Selma Franssen, Simone Atangana Bekono, Spitler, Thijs Joores, Uschi Cop, Vicky Francken, Willem Pije, Yelena Schmitz

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Zoeken

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Nieuwste berichten

  • Nikos Kazantzakis over de Franciscus in wiens sporen paus Franciscus treedt
  • De Inktaap 2.0
  • Recensie: Oever – Ludwig Volbeda
  • Poëzieweek 2025: ‘Mijn vader zegt entropie mijn moeder logica’ – Sasja Janssen
  • Poëzieweek 2025: ‘Kratermond’ – Sara Eelen

Spotlight

Auteurs

  • Liliane Waanders

Meest gelezen deze week

Tags

Abdelkader Benali Adriaan van Dis Arnon Grunberg beeldende kunst boek boeken boekenweek Cees Nooteboom column De wereld draait door dood dwdd film fotografie gedicht Ilja Leonard Pfeijffer Jan Brokken journalistiek K.Schippers kunst lezen literatuur Louise O. Fresco Marguerite Duras Oek de Jong Olympische Spelen Poetry International poëzie recensie roman Rotterdam schrijven sportzomer sportzomer 2012 sportzomer 2013 sportzomer 2014 stoïcijn tennissen Tour de France vertalen Virginia Woolf voetballen wielrennen William Shakespeare zomergasten

Zoeken

Volg Hanta

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Hoofdmenu

  • Home
  • Over Hanta
  • Columns en beschouwingen
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Meer
  • Contact
  • Privacy statement

Rubrieken

  • Liliane leest
  • Kettinglezen & rijgschrijven
  • Mediamoment
  • Sportzomers en -winters!
  • Zomergasten
  • Thuisblijfreizen
  • Bouke’s blues
  • Proza
  • Poëzie

Net binnen

  • Nikos Kazantzakis over de Franciscus in wiens sporen paus Franciscus treedt
  • De Inktaap 2.0
  • Recensie: Oever – Ludwig Volbeda

Archief

Auteurs

  • Liliane Waanders

Copyright © 2025 · News Pro Theme on Genesis Framework · WordPress · Log in

Hanta gebruikt cookies. Omdat een blog runnen zonder nou eenmaal niet kan. Wilt u geen cookies, zie dan de instructies hier: Meer over cookies Ok, ik snap het
Privacy & Cookies
Necessary Always Enabled