Stoffelijke resten

Warm, Rood, Nat & Lief – het bloed van Leo Vroman, onder die noemer laat Het Natuurhistorisch (Natuurhistorisch Museum Rotterdam: ‘een doodleuk museum’) zien wat Leo Vroman behalve dichter nog meer was. Of misschien wel vooral was. Vroman was wetenschapper, en wist veel van bloed. Er bestaat zelfs een naar hem genoemd effect: het Vroman-effect (Vroman vond uit hoe het bij het stollen van bloed zat met het afzetten van eiwitten). Hij was tekenaar. Heel handig voor een bioloog, maar Vroman tekende niet alleen beroepsmatig. Hij zou een goede cartoonist geweest zijn. En Vroman was echtgenoot. Hij was heel lang (67 jaar) getrouwd met Tineke.

Al die kanten van Leo Vroman worden op de tentoonstelling belicht. Het is geen grote tentoonstelling. Wel een intieme. Zo intiem dat ook ‘de as van Leo en Tineke samen, zoals Tineke wenste’ er een plek kreeg tussen een aantal van Leo Vromans zelfschetsen en het manuscript van zijn laatste gedicht.

Ik was er duidelijk niet op voorbereid om oog in oog te staan met de stoffelijke resten van de man wiens originele geest ik het voorafgaande uur had lopen prijzen, en wist niet hoe ik mij tot die erlenmeyer met inhoud moest verhouden. Maar ik kon er ook niet omheen. De as staat er met medeweten van de familie – een kleindochter gaf het kolfje in bruikleen aan het museum.

Kijken naar de versteende resten van al heel lang uitgestorven schepsels kostte me geen enkele moeite. En ik voelde ook geen wroeging toen ik naar de opgezette beesten keek. Waarom voelde ik me dan wel ongemakkelijk toen ik met de as van Leo en Tineke Vroman werd geconfronteerd?
Omdat het om de stoffelijke resten van mensen gaat? Omdat het om niet-anonieme stoffelijke resten gaat? Omdat de grens tussen persoonlijk en publiek overschreden werd?

Misschien moet ik niet zo moeilijk doen. Een mens is van stof en zal hoe dan ook tot stof wederkeren. Een even Bijbelse als biologische waarheid.

De tentoonstelling Warm, Rood, Nat & Lief – het bloed van Leo Vroman is nog tot en met 28 april te zien.