De kunst van het kort en krachtig samenvatten van een verhaal

‘Lezers willen het liefste korte en positieve boekbesprekingen’, laten de samenstellers van Schrijven is scheuren ene Delmer de Graaf (Facebookgebruiker) stellen, waarna ze op de achterkant de daad bij het woord voegen en hun eigen op dat moment meeste recente romans – Kees ’t Hart: Wederzijds; Marja Pruis: Zachte riten en Joost de Vries: Oude meesters – op ludieke wijze samenvatten:

Boeken kort en krachtig samenvatting is een hele kunst. Een kunst die elke bibliothecaris ooit machtig moest zijn. Het was dus ook een serieus vak op de BDA (Bibliotheek- en Documentatie-Academie). Veertig woorden, daar moesten wij – en vervolgens een mogelijk geïnteresseerde lezer, want die veertig woorden waren bestemd voor de cataloguskaartjes en boekhoekjes – het mee doen.

Het kostte mij niet zelden de nodige hoofdbrekens om wat ik van belang achtte in dat korte bestek te vangen, maar ik bracht het er tijdens het tentamen bovengemiddeld vanaf. Dat ik mijn kennis nooit in praktijk heb kunnen brengen, heeft alles te maken met het bestaan van de Nederlandse Bibliotheek Dienst, die de gemiddelde openbare bibliotheek een hoop werk uit handen nam (en boeken bij voorbaat van titelbeschrijving, annotatie en trefwoorden voorzag).

Dat ik het kon – het kort samenvatten van een verhaal – was een pré toen ik me als medewerker van de Speelfilmencyclopedie meldde. Voor een appel en een ei vatte ik een jaar of zeven films samen (en voorzag ze van een beoordeling). Schach von Wuthenow, een televisiefilm naar het boek van Theodor Fontane, was de eerste. Dat weet ik nog.
Delmer de Graaf zou heel tevreden geweest zijn over de weinige woorden die er vuilgemaakt werden aan een film.

Maar het kan natuurlijk altijd nog korter. Je kunt een boek ook karakteriseren aan de hand van trefwoorden, zoals the Library of Congress dat doet.

Dan blijft er dit:

Science fiction, English–History and criticism.
Horror tales, English–History and criticism.
Scientists in literature.
Monsters in literature.
Scientists–Fiction.
Monsters–Fiction.
Geneva (Switzerland)–Fiction.

over van Frankenstein van Mary Shelly,

en dit:

Trials–Fiction.
Allegories.

van Het proces van Franz Kafka.

(In dit stuk – Can You Guess These Classic Novels From Their Library of Congress Subject Categories? – staan zeventig versleutelde romantitels. De antwoorden zijn bijgevoegd, maar niet direct leesbaar, dus: test uw literaire kennis!).