In Trouw las ik dit weekend het stuk Vloekend en tierend elkaar liefhebben van Sandra Kooke over Wie is bang, het nieuwe toneelstuk van Tom Lanoye en Koen de Sutter). Tom Lanoye borduurt met Wie is bang voort op Who is afraid of Virginia Woolf van Edward Albee en veroordeelt twee drankzuchtige en ruziënde intellectuele acteurs tot het in lengte van jaren spelen van die klassieker en laat hen op dat stuk, het theater en de tijd reflecteren tijdens een ontmoeting met de tegenspelers van het volgende seizoen.
Wie Who’s afraid kent zal het niet verbazen dat er in Wie is bang gevloekt en getierd wordt.
Dat vloeken en tieren is reden om de bezoekers van de première, die plaatsvindt tijdens het Zeeland Nazomerfestiva, te waarschuwen. Ook dat las ik in het artikel in Trouw:
Pas op: ruw taalgebruik
De bezoekers van de première van ‘Wie is bang’ worden in de uitnodiging gewaarschuwd voor het vloeken en schelden in de voorstelling. ‘De voorstelling bevat teksten die de toeschouwers als grof zouden kunnen aanmerken’, staat erin.
Directeur van Zeeland Nazomerfestival Henk Schoute: “Wij werken in een vrij behoudende provincie en proberen respect te hebben voor de opvattingen van iedereen. We willen mensen niet onnodig hiermee confronteren en daarom waarschuwen wij hen vooraf. Als Randstedeling ben ik geneigd te denken: waar hebben we het over? Maar dit is de Randstad niet. Vorig jaar zijn er na een voorstelling waarin één vloek viel, vragen gesteld in Provinciale Staten. De tekst aanpassen was absoluut geen optie. In Nederland mag je zeggen wat je wil.”
De vragen die in 2018 gesteld werden, betroffen de voorstelling De Blinden van het Collegium Vocale Gent. SGP en CU waren woedend.
Het was toen niet de eerste keer dat er kritisch gekeken en geluisterd werd naar wat er te zien was op het door de provincie gesubsidieerde festival. In 2012 waren expliciete, seksueel getinte teksten en al dan niet functioneel naakt reden voor het lid Beekman (CU) zelfs reden om een motie in te dienen waarin om de invoering van een pictogrammen- /kijkwijzer gepleit werd (de suggestie dat het wel aan de organisatoren zelf overgelaten kon worden werd verworpen):
Provinciale Staten van Zeeland, in vergadering bijeen op 21 december 2012;
constaterende dat:
– Theater Zeelandia en het Zeeland Nazomer Festival ieder jaar met een breed en gevarieerd theaterprogramma komen;
– dit aanbod zeer divers is;
– bij een aantal voorstellingen soms sprake is van grof taalgebruik, angst of geweld;
– de brochures niet altijd duidelijk aangeven dat dit tijdens een voorstelling verwacht kan worden;
overwegende dat:
– voor het publiek duidelijkheid vooraf wenselijk is;
– dit het beste kan door middel van een pictogrammensysteem zoals landelijk gebruikt wordt door de Kijkwijzer Classificatie;
verzoeken Gedeputeerde Staten om:
– in overleg te treden met de instellingen om als proef (2013-2015) tot een kijkwijzer voor theaterproducties te komen;
– de Staten hiervan op de hoogte te houden;
en gaan over tot de orde van de dag.
Deze motie krijgt nr. 21.
De voorgestelde kijkwijzer kwam er niet, en dit keer hebben de makers – het Zeeland Nazomer Festival / Theaterproductiehuis Zeelandia en NT Gent, het gezelschap dat Wie is bang speelt – zelf de verantwoordelijkheid genomen om het publiek te waarschuwen (en kritiek vanuit de politiek voor te zijn).
Leave a Reply