Toen Georges Perec nadacht over de structuur van Het leven een gebruiksaanwijzing, een roman waarin een huis met heel veel kamers een belangrijke rol speelt, kwam hij uit bij een poppenhuis uit het Rijksmuseum. Ik had dat natuurlijk kunnen weten, want Georges Perec heeft daar zelf nooit doekjes om gewonden. Pas gisteren, toen Manet van Montfrans tijdens de presentatie van de tweede, herziene en uitgebreide druk van Georges Perec, een gebruiksaanwijzing een fragment uit een interview met Perec liet zien, viel dat puzzelstukje op zijn plaats.
In dat interview legt hij ook uit hoe hij paardensprongsgewijs van kamer naar kamer springt zonder twee keer dezelfde ruimte te betreden. Georges Perec legde zich wel vaker beperkingen op tijdens het schrijven. Beperkingen – contraintes – die uiteindelijk in zijn voordeel uit zouden pakken.
Het wonderlijke bouwwerk van taal dat Het leven een gebruikaanwijzing is, was vervolgens voor anderen een voorbeeld en inspiratiebron. Ruimtelijk ontwerper Frans Bevers baseerde er bijvoorbeeld de herinrichting van het Museum voor Volkenkunde in Leiden op. Geconfronteerd met de vele niet met elkaar corresponderende wensen van twaalf conservatoren moest hij een list verzinnen. Van La vie mode d’emploi was net een Nederlandse vertaling verschenen. Perecs manier van vertellen bleek het perfecte antwoord op de vraag: ‘Wordt het museum nou een encyclopedie of een roman?’
(Hoe precies deed de directeur van het museum in 2008 uit de doeken tijdens een Perec-middag. Systematisch Eclecticisme was de titel van zijn speech.)
Frans Bevers liet zich overigens vaker door Georges Perec inspireren. Hij stuurde zijn studenten van de Design Academy in Eindhoven onder het mom van ‘What happens where nothing happens’ de stad in. Het was zijn bedoeling dat zij in de geest van Poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Parijs de omgeving zouden verkennen om daar vervolgens ruimtelijk op te reflecteren.
Manet van Montfrans en Frans Bevers waren maar twee van de zeven sprekers die acte de présence gaven tijdens de door SPUI25 en de Arbeiderspers georganiseerde bijeenkomst. De jonge dichters/schrijvers Roelof ten Apel en Radna Fabias lieten hun gedachten gaan over de manier waarop zij wellicht beïnvloed zijn door Georges Perec. In het geval van Radna Fabias leverde dat Een beslist niet uitputtende lijst van zaken in mijn leven waar Georges Perec medeverantwoordelijk voor is op. Toen ze daarna het gedicht Aantoonbaar geleverde inspanning voorleest – over een ‘ballotant’ die aan nogal wat eisen moet voldoen – klonk de invloed van Perec daar meer dan ooit in door.
Leave a Reply