HANTA

Literatuur en meer

  • Home
  • Over Hanta
  • Contact
  • Privacy statement
  • Columns
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Blog
  • Meer
    • Liliane leest
    • Kettinglezen & rijgschrijven
    • Mediamoment
    • Sportzomers en -winters!
    • Zomergasten
    • Thuisblijfreizen
    • Bouke’s blues
    • Proza
    • Poëzie
You are here: Home / blog / ‘De schrijver’ van Pierre Jaquet-Droz: schrijven op de automatische piloot

‘De schrijver’ van Pierre Jaquet-Droz: schrijven op de automatische piloot

21/05/2020 by Liliane Waanders Leave a Comment

still uit ‘The Writer: automaton’

Met een stapel net verschenen boeken binnen handbereik is de verleiding groot om net zoals dat in boekwinkels gaat wat al wat ouder is in de kast te zetten en voorlopig ongelezen te laten. Toen ik vorige week huishield en drastisch aan het reorganiseren sloeg, kwam ik Goud uit stro: het menselijk lichaam als avontuur van Bianca Stigter tegen. Essays die nu eens letterlijk over het lichaam gaan, maar vaker over de verbeelding ervan in boek en film. Niet nieuw en vergeleken met latere bundels – De ontsproten Picasso en Per ongeluk expres  – minder bekend.

In 1 + 1 = 2 is E = MC² schrijft Bianca Stigter over poppen, cyborgs, robots en andere kunstmensen, precies zoals de ondertitel van het essay belooft. In haar beknopte cultuurgeschiedenis beperkt ze zich niet tot sciencefiction en robotica. Ze behandelt het hele brede scala van menselijke machines citeert zelfs een artikel van Heinrich von Kleist uit 1810 – Künstliche Menschen verschenen in het Berliner Abendblatt van 12 december. In dat artikel laat Von Kleist een balletdanser aan het woord die vindt dat marionetten mooier dansen dan mensen vanwege het ontbreken van bewustzijn, waardoor ze volledig samenvallen met de bewegingen die ze maken. Zo heb ik het nog nooit bekeken.

Toen ik het essay van Bianca Stigter las moest ik denken aan nog oudere mechanische mensen: de achttiende-eeuwse automata met de voor hun tijd hun ingenieuze techniek.

Zoals dat gaat als je een vol overtuiging gekocht maar toch nog niet gelezen boek dat het nu niet meer hoeft te hebben van de actualiteit openslaat, ik dwaalde nog verder af van de tijd. Ik ging op zoek naar bewegend beeld van de schrijvende clown die ik me herinnerde van een museumbezoek in York. En zoals dat gaat als je iets zoekt: je vindt iets anders. Ik vond De schrijver, gemaakt in 1774 door de Zwitserse horlogemaker Pierre Jaquet-Droz.

De schrijver wees mij de weg terug naar het essay van Bianca Stigter. Deze uit zesduizend onderdelen bestaande automatische schrijver inspireerde Martin Scorsese. Hugo, naar wie zijn film Hugo genoemd is, is geïnspireerd op dit precisiewerk van Pierre Jaquet-Droz. Die film wordt in 1 + 1 = 2 is E = MC² dan wel niet genoemd, maar dat is omdat hij van recenter datum is dan dat essay.

Overigens: de firma Jaquet-Droz maakt nog steeds horloges. In 2018 vierde het bedrijf de 280e verjaardag met een nieuwe automaton: De dichter.

 

Zeven jaar geleden voor De contrabas geschreven. Geactualiseerd (toevoeging: De dichter)

Misschien ook interessant:

  1. Dank je voor het vinden van het boek: Steve McQueen bij de uitreiking van de Golden Globes
  2. Dankzij Bianca Stigter leerde ik woorden in wolken stoppen
  3. A Poem a Day: Bianca’s eerste kunsten – K. Schippers
  4. Eerst het boek (12 jaar slaaf, Solomon Northup) en dan de film (12 Years a Slave, Steve McQueen)

Filed Under: blog Tagged With: 1 + 1 = 2 is E = MC²: over poppen, automata, automaton, Bianca Stigter, De dichter, De schrijver, Goud uit stro: het menselijk lichaam als avontuur, Hugo, Jacquet Droz, L’écrivain, Martin Scorsese, Pierre Jaquet-Droz, The writer

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Zoeken

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Nieuwste berichten

  • Nikos Kazantzakis over de Franciscus in wiens sporen paus Franciscus treedt
  • De Inktaap 2.0
  • Recensie: Oever – Ludwig Volbeda
  • Poëzieweek 2025: ‘Mijn vader zegt entropie mijn moeder logica’ – Sasja Janssen
  • Poëzieweek 2025: ‘Kratermond’ – Sara Eelen

Spotlight

Auteurs

  • Liliane Waanders

Meest gelezen deze week

Tags

Abdelkader Benali Adriaan van Dis Arnon Grunberg beeldende kunst boek boeken boekenweek Cees Nooteboom column De wereld draait door dood dwdd film fotografie gedicht Ilja Leonard Pfeijffer Jan Brokken journalistiek K.Schippers kunst lezen literatuur Louise O. Fresco Marguerite Duras Oek de Jong Olympische Spelen Poetry International poëzie recensie roman Rotterdam schrijven sportzomer sportzomer 2012 sportzomer 2013 sportzomer 2014 stoïcijn tennissen Tour de France vertalen Virginia Woolf voetballen wielrennen William Shakespeare zomergasten

Zoeken

Volg Hanta

  • Facebook
  • RSS
  • Twitter

Hoofdmenu

  • Home
  • Over Hanta
  • Columns en beschouwingen
  • Recensies
  • Beschouwingen
  • Meer
  • Contact
  • Privacy statement

Rubrieken

  • Liliane leest
  • Kettinglezen & rijgschrijven
  • Mediamoment
  • Sportzomers en -winters!
  • Zomergasten
  • Thuisblijfreizen
  • Bouke’s blues
  • Proza
  • Poëzie

Net binnen

  • Nikos Kazantzakis over de Franciscus in wiens sporen paus Franciscus treedt
  • De Inktaap 2.0
  • Recensie: Oever – Ludwig Volbeda

Archief

Auteurs

  • Liliane Waanders

Copyright © 2025 · News Pro Theme on Genesis Framework · WordPress · Log in

Hanta gebruikt cookies. Omdat een blog runnen zonder nou eenmaal niet kan. Wilt u geen cookies, zie dan de instructies hier: Meer over cookies Ok, ik snap het
Privacy & Cookies
Necessary Always Enabled