Eén gedicht nam Gerrit Komrij van Hans Sleutelaar op in zijn bloemlezing, en dat gedicht – het heet Gedicht – telt welgeteld één regel:
‘Wohlt Ihr die totale Poesie?’
Het gedicht komt uit de bundel Schaars licht, die in 1979 verscheen. Ook Chrétien Breukers en Dieuwertje Mertens selecteerden het gedicht voor Dichters uit de bundel: de moderne Nederlandstalige poëzie in 400 gedichten. Ilja Leonard Pfeijffer zag voor zijn canon af van Hans Sleutelaar.
Hans Sleutelaar was veel, maar geen veelschrijver. Hij schreef uitermate secuur en was spaarzaam met woorden. En hij vond, in zijn rol van redacteur, dat ook teksten van anderen opknapten als ze wat meer op hun woorden zouden letten.
Maar als je alle woorden die hij schreef en mogelijk maakte bij elkaar optelt, kom je toch op een respectabel aantal.
—
De laatste keer dat ik Hans Sleutelaar zag, was hij in gezelschap van Rien Vroegindeweij. Er was een camera bij. Sleutelaar en Vroegindeweij waren op weg naar de uitreiking van de Frans Vogel Poëzieprijs (ik ook).
Hans Sleutelaar werd gefilmd voor Dichter in het Atrium, een vijfdelige televisieserie die Carel van Hees en Stephan Warmenhoven maakten voor OPEN Rotterdam. Maar dat begreep ik later pas.
—
De eerste keer dat ik Hans Sleutelaar zag, was tijdens Poetry International. Het festival wijdde een speciaal programma aan het tijdschrift gard sivik waarvan Sleutelaar samen met Armando, Hans Verhagen en Cornelis Bastiaan Vaandrager de redactie vormde. Het programma werd gepresenteerd door Wim Brands.
—
Tussen die eerste en de laatste keer zitten nog twee keer. In een afgeladen boekwinkel v/h Van Gennep werd het boek Sleutelaar worden: herinneringen van en aan een zwijgende dichter gepresenteerd.
In een volle zaal in het stadhuis kreeg Hans Sleutelaar de Anna Blaman Prijs.
—
Sleutelaar en de kompanen waren – met het overlijden van Hans Sleutelaar is het tijd om definitief in de verleden tijd te praten over een generatie (Rotterdamse) literatoren – dichters die bewust afzagen van bloemrijke taal en metaforische beelden. Zij lieten zien dat poëzie daardoor niets aan zeggingskracht hoeft in te boeten.
Het voorbeeld dat zij gaven, werd gretig nagevolgd.
—
Misschien was de dichter Hans Sleutelaar voor mij een grote onbekende gebleven als ik niet in Rotterdam was komen wonen. Dan zou ik misschien argwanend zijn blijven kijken naar wat voor poëzie door moest gaan. Nu begrijp ik waar Hans Sleutelaar c.s. mee bezig waren. En zal ik ook nooit meer zeggen dat de literatuur in Rotterdam ver te zoeken is.
De serie Dichter in het Atrium van Carel van Hees en Stephan Warmenhoven:
Dichter in het Atrium, 1
Dichter in het Atrium, 2
Dichter in het Atrium, 3
Dichter in het atrium, 4
Dichter in het atrium, 5
Leave a Reply