Ik vond het een mooi idee, het idee van Van Oorschot om de 75e verjaardag van de uitgeverij te vieren met een serie verhalen die als ‘blinde boekjes’ zouden verschijnen.
Dertien verhalen van dertien Nederlandse Van Oorschot-auteurs verpakt in gesloten enveloppen, zodat je als lezer niet weet wie je in huis haalt.
Het was vooral op papier een mooi idee, want ik realiseerde me al snel dat het nogal begrotelijk zou zijn om de verzameling compleet te krijgen. Terwijl het enige ‘blinde boekje’ dat ik per se wilde hebben het postuum verschenen verhaal van Carl Friedman was.
Ik wikte, woog en overwoog zelfs even te zwichten voor de verleiding van een box met twintig ‘blinde boekjes’ om zo verzekerd te zijn van een complete serie, maar besloot de verleiding te weerstaan en er op te vertrouwen dat het verhaal van Carl mij langs een andere weg wel zou weten te vinden.
Blind of op de bonnefooi boeken kopen was wel een dingetje in het jubileumjaar van Van Oorschot. De voorzichtigheid die vanwege het rondwarende virus geboden was, weerhield mij van het onbekommerd neuzen in de ene na de andere boekwinkel, en van het bezoeken van boekenmarkten kon ook al geen sprake zijn.
Ik kocht het afgelopen jaar thuis, en vooral heel gericht wat ik nodig had en titels waarvan ik zeker wist dat ik me er geen buil aan kon vallen. Wel gunde ik mezelf de nodige twijfelgevallen. Maar uiteindelijk waren ook dat allemaal boeken die ik ergens aangekondigd had gezien.
Waar het mij in 2020 aan ontbroken heeft, zijn de toevalstreffers. Boeken die op een tafel naar me liggen te lonken. Boeken die er ook als ze veroordeeld zijn tot een anoniem stapeltje uit springen en mijn aandacht weten te trekken. Boeken die alsnog ergens opduiken, terwijl ik er jaren tevergeefs naar op zoek was. Boeken die je blind en boeken die je op de bonnefooi koopt, omdat ze vertrouwen inboezemen. Boeken die je gewoon wilt hebben.
Hoewel ik heel blij ben met de mogelijkheid om de ene na de andere bestelling te plaatsen bij de boekwinkel om de hoek – en vervolgens op mijn wenken thuis bediend wordt – mis ik mijn blind dates met boeken, en dat moeten degenen die mij eind december verblijdden met een box ‘blinde boekjes’ van Van Oorschot gevoeld én geweten hebben.
Tot nu toe heb ik negentien enveloppen geopend en ben ik aan mijn twaalfde blind date toe. Zwemmers in de nacht van Carl Friedman ligt klaar om gelezen te worden (eindelijk). Marijke Schermer, Sipko Melissen, Yolanda Entius, Stephan Enter, Nico Dros, Sander Kollaard, Otto de Kat, Martin Michael Driessen, Willem Jan Otten, Gilles van der Loo en Jannie Regnerus gingen haar voor.
Ze zijn niet alle elf even goed, maar interessanter is de vraag of ik deze schrijvers blind herkend zou hebben. Stel dat er alleen een titel op de cover (en het titelblad) had gestaan, had ik dan geweten van wie welk verhaal was? Want dat is uiteindelijk het echte blinde lezen.
Ik denk dat ik – op verschillende gronden – de namen van Martin Michael Driessen, Willem Jan Otten, Sander Kollaard, Stephan Enter en Jannie Regnerus op het juiste verhaal had kunnen plakken. En misschien uiteindelijk die van Sipko Melissen ook nog wel, maar van de rest ben ik niet zeker (verzachtende omstandigheid: van Marijke Schermer en Gilles van der Loo las ik nog niet eerder iets).
En nu is Zwemmers in de nacht aan de beurt. Ik ga me niet afvragen of ik het als een verhaal van Carl Friedman herkend zou hebben. Ik ga het zo onbevangen mogelijk lezen. Ook al hoeft zij mij niets te bewijzen, de lat ligt toch hoog: ik heb al zo lang geen nieuw proza van haar hand gelezen.
En als ik Zwemmers in de nacht uit heb, rest mij nog maar één verhaal: dat van Elisabeth van Nimwegen. Zij zit in het laatste nu nog ongeopende envelopje.
Naschrift:
Uit dat twintigste envelopje kwam tot mijn verbazing niet Elisabeth van Nimwegen, maar nog een keer – want ik had hem al dubbel – Martin Michael Driessen. Waarmee het hele idee van de box ‘blinde boekjes’ in duigen viel. De vraag is nu: wie gaat mij helpen aan De hemel onder je voeten.
Deze column verscheen op 9 januari in Bazarow Magazine.
just says
Het verhaal van Van Nimwegen is er een om naar uit te kijken – verheug je vast! Ik hoop dat er nog ergens ruilmogelijkheden komen, of niet-blind te bestellen zodat je die ene ontbrekende nog kunt kopen (bij Scheltema mocht ik direct ruilen als ik er een dubbel zou hebben, wat in twee gevallen zo was). Maar mocht ik nog een De hemel onder je voeten tegenkomen, dan zal ik hem je sturen.