Een van zijn lezers wilde een dik boek, en dus schreef de schrijver een dik boek. Als hij een hoofdstuk af had, telde hij de woorden en zag dat het goed was. Als hij zo doorging, zou het inderdaad een dik boek worden. Dikker dan het dikste boek dat hij tot dan toe geschreven had. Het kostte hem geen moeite. Hij had stof genoeg. Dat een dik boek uiteindelijk een doel op zich werd, had hij niet in de gaten. Hij schreef maar door en dacht dat hij heel goed bezig was.
Vroeger was ik dol op dikke boeken. Had een schrijver mij met zijn verhaal te pakken, dan gaf ik me als kind graag en gretig over. En was dat dikke boek in een mum van tijd uit. Maar ik kan me ook herinneren dat ik me een keer grandioos vergiste en ik een hele vakantie opgezadeld zat met dikke boeken waar ik niets aan vond. Ik wist me tijdens de siësta’s die we hielden omdat het waar we waren zo warm was geen raad.
Wanneer ik ging inzien dat ook dunne boeken het lezen waard waren, weet ik niet meer. Dat is jammer, want ik denk dat die overgang van dik naar dun een nieuwe fase in mijn leven als lezer markeert. Ik denk dat ik aanvankelijk vooral een verhalenlezer was, met relatief weinig oog voor wat literatuur tot literatuur maakt. Toen ik die periode te boven was, zag ik ook de schoonheid van dunne boeken waarin een schrijver het uiterste van zichzelf en de taal vraagt. Dunne boeken die daardoor ook veel meer van mij vroegen.
Het is niet dat ik sinds die tijd dikke boeken afgezworen heb, zeker niet. Maar een dik boek moet wel heel goed zijn, wil het zijn omvang rechtvaardigen. Vergeleken met vroeger begin ik minder onbevangen in een lekker dik boek. Verwachtingen zijn hoger gespannen. De tijd om een dik boek in een adem uit te lezen is schaarser geworden. Terwijl een dik boek die onverdeelde aandacht wel verdient en ook nodig heeft. Tot zover de kant van deze lezer.
Een lezer die zich afvraagt of een schrijver het expres doet of op bestelling kan: het schrijven van een dik of een dun boek. Weet hij altijd meteen wat het wordt? Kan hij het tij keren als een verhaal in zijn hoofd en onder zijn vingers uitdijt, terwijl het dat eigenlijk niet nodig heeft? Weet de schrijver wanneer het genoeg is? Is het schrijven van een dik boek een prestatie die nagestreefd moet worden? Ook als dun in de mode is.
Het dikke boek van de schrijver die per se een dik boek wilde schrijven, heb ik gelezen. Het is een aardig verhaal. Maar het boek had wel wat dunner gekund. Op dit moment lees ik ook een dik boek. Het is nog te vroeg om te beoordelen of het te dik of dik genoeg is. Voorlopig ben ik ouderwets blij dat ik het nog lang niet uit heb.
Leave a Reply