Aan de vooravond van de Boekenweek 2020 was Awater te gast bij Boekhandel Bijleveld in Utrecht, waar Mark Boog, Arjen Duinker, Kees ’t Hart en Vrouwkje Tuinman ter gelegenheid van de presentatie van het winternummer van Awater optraden in het programma Awater Live en voordroegen uit hun werk. Op de bijna terloops gestelde vragen van hoofdredacteur Myrte Leffring volgden verrassende antwoorden van de dichters over de totstandkoming van hun werk.
Mark Boog
De bundel Liefde in tijden van brand van Mark Boog werd door Awater-redacteuren Vicky Francken en Thomas Möhlmann tot Clubkeuzebundel gekozen. In vier keer veertien gedichten, exclusief de vier gedichten die als inleiding op de evenzovele afdelingen fungeren, laat Mark Boog zien ‘hoe goed de ondergang ons eigenlijk staat. De laconieke maar betrokken manier waarop Boog in deze bundel laat zien en horen hoe ware geliefden samen in een soort van verworven schoonheid vermalen raken door de tand des tijds, is niet zozeer troostrijk, maar vooral bijzonder treffend geformuleerd. En nou vooruit: toch ook troostrijk.’
Opvallend is dat geen van de gedichten witregels voorkomen: ‘Ik maak mezelf altijd wijs dat de gedichten er ook van een afstand goed uit moeten zien. Op een of andere manier weet ik altijd meteen hoe het moet. Sommige gedichten moeten grillig zijn met veel wit en van deze gedichten wist ik meteen dat het een soort blokken moeten worden. Zonder witregels. Alle regels ongeveer even lang.’
In Liefde in tijden van brand borduurt Mark Boog voort op gedichten die hij voor De Gids schreef. Hij mocht voor het tijdschrift een hele (kranten)pagina vullen: ‘Ik heb toen een paar gedichten geschreven, omgeven door losse tekstfragmenten en dat beviel me goed dat ik dat heb uitgewerkt tot deze bundel. Dat was toen ook al zonder witregels.’
Arjen Duinker (en Kees ’t Hart)
In het winternummer van Awater staat het gedicht Naar de bioscoop, dat ook opgenomen is in de bundel Akoestiek: gedichten voor twee stemmen van Arjen Duinker, die op het punt van verschijnen staat. Tweede stem tijdens het voordragen van zijn tweestemmige gedichten is steevast collega-dichter Kees ’t Hart.
‘Als jij zo’n gedicht maakt als Naar de bioscoop heb jij dan de stem van Kees in je hoofd?’, wil Myrte Leffring daarom van Arjen Duinker weten. ‘In het geheel niet. Ik heb zelfs helemaal geen stem in mijn hoofd. Ook mijn eigen stem niet. Als het woord tafel erin voorkomt of het woord keu, dan zie ik ook geen keu en ik zie ook geen tafel. Ik hoor geen stem en ik zie niets: ik zie alleen woorden, ik zie letters, ik zie lettergrepen. Automatisch zie ik ongeveer hoeveel letters er staan en wat de klankvariaties zijn. Dat soort dingen. Daar let ik op. En natuurlijk ben ik me bewust van associaties, betekenissen, blablabla, verwijzingen. Daar maak ik gebruik van. Maar het andere spel is kijken naar de woorden op het papier.’
Arjen Duinker en Kees ’t Hart dragen in Boekhandel Bijleveld Naar de bioscoop voor:
Vrouwkje Tuinman
‘Ik had me voorgenomen om heel weinig uit deze bundel voor te gaan dragen als hij eenmaal verschenen zou zijn’, bekent Vrouwkje Tuinman die in Lijfrente ‘laveert tussen een (grimmig) gevoel voor humor en een voorzicht gebracht intens groot verdriet’, aldus Dieuwertje Mertens in haar recensie van de bundel in Awater. Lijfrente gaat over de dood en het verliezen van een geliefde, en wat daarna blijft. Die geliefde is F. Starik die op 16 maart 2018 overleed.
Vrouwkje Tuinman is met Lijfrente genomineerd voor De Grote Poëzieprijs, een prijs die haar volgens Myrte Leffring toekomt, maar dat wil Vrouwkje Tuinman liever niet horen. Ze heeft een hekel aan jinxen, ook omdat ‘in de vijftien jaar dat Frank en ik samen waren, hij iedere keer als ik een nieuw boek schreef zei: “Dit gaat hem echt helemaal worden, je gaat voor alles genomineerd worden”, en dan zei ik: “Hou toch op, dat gebeurt niet. Zeker niet als jij het roept”, en nu kan hij het niet meer roepen en nu gebeurt het’.
Voordragen uit Lijfrente doet Vrouwkje Tuinman ondanks haar voornemen toch regelmatig, en dan weegt ze ter plekke welke gedichten in aanmerking komen. Tijdens Awater Live zijn dat onder andere Maart, Levend geheugen, Lastige man, Bedscène, Aankleden en Condoleancekaarten:
Dit stuk schreef ik vorig jaar voor de website van Awater.
Leave a Reply