Een kwestie: Het zal je voorganger maar zijn

Gisteren maakte Michel Krielaars in zijn wekelijkse column in NRC bekend dat hij stopt als ‘chef Boeken’. Tien jaar was Krielaars ‘chef Boeken’, en dat is lang genoeg om met goed fatsoen afscheid te kunnen nemen. Maar bijna direct na de mededeling dat hij vertrekt als ‘chef Boeken’ relativeerde Michel Krielaars dat vertrek: ‘Veel zult u niet merken van deze “machtswisseling”, want ik blijf deze column schrijven en boeken recenseren.’ Waarna hij overgaat tot de orde van de dag en de tien jaar dat hij ‘chef Boeken’ was, samenvat in een lijstje van tien boeken die hem zijn bijgebleven.

Ik kan me niet voorstellen dat de belangrijkste taken van een ‘chef Boeken’ bij NRC het schrijven van een column en recensies zijn. Ik dacht dat een ‘chef Boeken’ vooral verantwoordelijk zou zijn voor het uitzetten van de grote lijnen, het doorhakken van knopen, het werven van geschikte redacteuren en andere medewerkers en het scheppen van voorwaarden.

Als alles na het neerleggen van zijn functie bij het oude blijft, heeft Michel Krielaars al die tijd dan niets anders gedaan dan columns en recensies schrijven? Of heeft als alles na het neerleggen van zijn functie bij het oude blijft, zijn opvolger – Peter de Bruijn, nu nog filmredacteur bij NRC – straks niets te vertellen? Omdat Michel Krielaars alleen in naam afscheid neemt van zijn positie?

En waarom wordt een filmredacteur eigenlijk ‘chef Boeken’ terwijl er heel veel geschikte journalisten rondlopen – niet per se binnen de eigen redactie; maar het is om allerlei redenen niet altijd verstandig om uit eigen kring een opvolger te kiezen – die zich al jaren focussen op het literaire bedrijf en vast in staat zijn om leiding te geven aan een redactie?

Maar de vraag die toch het langst blijft spoken in mijn hoofd: waarom geeft Michel Krielaars Peter de Bruijn niet de ruimte om op zijn eigen manier vorm te geven aan zijn functie? Door zo nadrukkelijk te benoemen dat hij als columnist en recensent betrokken blijft bij de krant, blokkeert Michel Krielaars mogelijkheden voor de nieuwe ‘chef Boeken’ om het anders te gaan doen. Om Schwerpunkten te verleggen. Om een ander geluid te laten horen.

Ik sluit niet uit dat de beslissing om columns en recensies te blijven schrijven in goed overleg genomen is. Maar de vraag is of de lezer daar een boodschap aan heeft. Deze lezer in elk geval niet. Ik had Peter de Bruijn een autonomere start als ‘chef Boeken’ gegund.

De kwestie is een vast onderdeel van het boekenprogramma Bazarow.LIVE in Bieb Neude dat ik elke tweede woensdag van de maand samen met Roeland Dobbelaer maak. Maar een keer per maand een kwestie uitlichten om te bespreken, doet geen recht aan al die kwesties die er spelen in het boekenvak. Vandaar vanaf nu met enige regelmaat een kwestie op Hanta.